(Mặt trận) -Thời gian qua, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao nhận thức trong cộng đồng về thực trạng, hệ lụy mất cân bằng giới tính khi sinh và từng bước khống chế có hiệu quả tốc độ gia tăng tỉ số giới tính khi sinh tại địa phương. Nhờ vậy, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa bàn huyện đã có nhiều chuyển biến tích cực, đưa tỉ số giới tính khi sinh trở lại mức cân bằng tự nhiên.
Tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân về việc sinh con trai, con gái.
Theo thống kê của Chi cục Dân số tỉnh Quảng Trị, đến cuối năm 2019, tỉ số giới tính khi sinh trung bình toàn tỉnh ở mức 111,2 bé trai/100 bé gái. Trước thực trạng và những hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch số 5170/KH-UBND ngày 5/12/2016 về việc thực hiện Đề án kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2016 - 2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Triển khai thực hiện đề án của UBND tỉnh, huyện Gio Linh xác định việc tăng cường công tác truyền thông về thực trạng, nguyên nhân và hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, các quy định của pháp luật nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi có ý nghĩa then chốt. UBND huyện đã giao nhiệm vụ cho Trung tâm Y tế huyện phối hợp với Trung tâm văn hóa, thông tin - thể dục, thể thao huyện xây dựng chuyên mục “Dân số và Phát triển” phát sóng hằng tháng trên hệ thống đài truyền thanh huyện. Chuyên mục đã kịp thời chuyển tải tin, bài cung cấp thông tin, phản ánh kịp thời các hoạt động can thiệp tại cơ sở về thực trạng mất cân bằng giới tính khi sinh. Bên cạnh đó, các hoạt động truyền thông khác được đẩy mạnh thông qua hội nghị, hội thảo, truyền thông nhóm, tư vấn tại hộ gia đình… với hình thức tuyên truyền phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng. Qua đó, nâng cao nhận thức cho Nhân dân, nhất là các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái, nam, nữ thanh niên đến tuổi kết hôn.
Năm 2019, Trung tâm Y tế huyện cũng đã phối hợp với Hội liên hiệp phụ nữ tổ chức 31 buổi nói chuyện chuyên đề về tình hình và hệ lụy của tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cho khoảng 900 phụ nữ tại 21 xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Phối hợp với Đoàn thanh niên, các trường THPT, trường THCS trên địa bàn tổ chức nhiều buổi sinh hoạt ngoại khóa để giáo dục về giới, bình đẳng giới, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho gần 600 đoàn viên thanh niên trên địa bàn. Cùng với đó tổ chức hội nghị chuyên đề kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh cho các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng và các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Đồng thời đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi đối với việc giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh thông qua đội ngũ cán bộ dân số cơ sở.
Chị Nguyễn Thị Hiền, cán bộ dân số xã Gio Hải chia sẻ: “Gio Hải là xã bãi ngang ven biển nên nhiều gia đình vẫn còn có tư tưởng sinh con trai để làm trụ cột, đảm đương những công việc nặng nhọc của gia đình mà con gái không làm được. Một bộ phận người dân vẫn còn tư tưởng trọng nam khinh nữ, có con trai để nối dõi tông đường, thờ cúng ông bà tổ tiên nên còn nhiều gia đình mong muốn sinh bằng được con trai. Trước những khó khăn này, chúng tôi phải linh hoạt, kiên trì và cố gắng nắm bắt tâm lý, hoàn cảnh của từng gia đình để có phương pháp tuyên truyền, vận động người dân không can thiệp lựa chọn giới tính thai nhi sao cho hiệu quả”.
Nhờ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh nên tình trạng mất cân bằng giới tính trên địa bàn huyện Gio Linh giảm mạnh. Năm 2017, tỉ số giới tính khi sinh là 128,6 bé trai/100 bé gái thì đến năm 2019 giảm còn 105,8 bé trai/100 bé gái. Ông Phạm Văn An, phụ trách phòng dân số của Trung tâm Y tế huyện Gio Linh cho biết: “Để đưa tỉ số giới tính về mức cân bằng tự nhiên như trên, thời gian qua, ngành Y tế - Dân số đã quyết liệt giải quyết các vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh bằng các giải pháp như tham mưu Huyện ủy, UBND huyện ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh. Tăng cường các hoạt động truyền thông kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh và đổi mới nội dung, hình thức sao cho phù hợp với các nhóm đối tượng khác nhau. Cùng với sự phối hợp tích cực của các ban, ngành, đoàn thể và sự hưởng ứng mạnh mẽ của Nhân dân, quy mô gia đình nhỏ ngày càng được chấp nhận rộng rãi và đề án đã thực sự đi vào cuộc sống”.
Từ những kết quả đạt được trong việc thực hiện Đề án kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2016 - 2020 trên địa bàn huyện, thời gian tới Gio Linh sẽ tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi đối với công tác kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh. Đồng thời, nâng cao hiệu lực thực thi những quy định của pháp luật về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh và tăng cường công tác quản lý, giám sát, đánh giá, tổ chức thực hiện đề án để Gio Linh tiếp tục duy trì mức cân bằng tự nhiên, góp phần nâng cao chất lượng dân số, chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn.
Bảo Bình