Những kết quả trên đã góp phần tăng cường niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng. Bên cạnh đó, đất nước cũng đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Tình hình thế giới có những diễn biến phức tạp, khó lường, chưa có tiền lệ, vượt ngoài dự báo, nổi lên là cạnh tranh giữa các nước lớn, xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine; lạm phát gia tăng và nguy cơ suy thoái kinh tế thế giới; các vấn đề an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh thông tin,... Tranh chấp chủ quyền và vấn đề an ninh hàng hải trên biển, nhất là khu vực Biển Đông vẫn diễn biến phức tạp. Trong nước, bên cạnh những kết quả đạt được, nước ta còn không ít thách thức phải đối mặt, đời sống của một bộ phận cán bộ, công chức, công nhân, người lao động, đồng bào vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều khó khăn. Các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị tăng cường lợi dụng những khó khăn nêu trên, đồng thời, tập trung lợi dụng các sự kiện chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa - xã hội quan trọng (nhất là các vấn đề an sinh xã hội), các vụ việc phức tạp, nhạy cảm, các sự kiện quốc tế lớn, vấn đề căng thẳng trên biển Đông và nhất là cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine để xuyên tạc, chống phá Đảng và Nhà nước.
Trước bối cảnh đó, năm 2022, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở các cấp, các ngành đã có nhiều nỗ lực, đạt được những kết quả đáng khích lệ, kết hợp hài hòa giữa “xây” và “chống”; phát huy hiệu quả tiềm lực, khẳng định vai trò, vị thế, uy tín ngày càng được nâng lên trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ, nhất là trên môi trường mạng xã hội. Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” tiếp tục được cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đánh giá là một trong những nghị quyết được triển khai quyết liệt, bài bản, hiệu quả trong thời gian qua. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 35 các cấp được triển khai chủ động, quyết liệt, hiệu quả, sát với tình hình thực tế; tổ chức liên lạc, trao đổi thông tin hai chiều thông suốt, kịp thời, thống nhất phương án xử lý các vụ việc phức tạp, nhạy cảm phát sinh tại một số cơ quan, đơn vị, địa phương. Công tác chuyển trạng thái lãnh đạo, chỉ đạo được thực hiện nhanh chóng, kịp thời; tích cực kiện toàn, xây dựng lực lượng; tăng cường lan tỏa thông tin tích cực; kiên trì đấu tranh phản bác thông tin xấu độc, các quan điểm sai trái, thù địch.
Bên cạnh những kết quả đạt được, còn một số hạn chế trong công tác đấu tranh xử lý những thông tin xấu độc trên không gian mạng trong năm 2022, đó là: Công tác theo dõi, nắm bắt, phát hiện, dự báo thông tin xấu độc, các quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội có thời điểm chưa kịp thời, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Việc xử lý các đối tượng là nguồn tán phát thông tin xấu, độc trên mạng xã hội còn chậm. Một số Ban Chỉ đạo 35 các cấp còn thiếu linh hoạt trong lựa chọn phương án đấu tranh, xử lý thông tin xấu độc; chưa thực sự phát huy vai trò, trách nhiệm trong một số tình huống cụ thể; còn bị động, lúng túng. Một số cơ quan báo chí, truyền thông có thời điểm còn thiếu nhạy bén, “giật tít”, “câu view” liên quan đến vụ việc phức tạp, nhạy cảm bị các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong và ngoài nước lợi dụng để xuyên tạc, chống phá...
Bước sang năm 2023, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường mang đến cả cơ hội và thách thức lớn đối với an ninh, phát triển của thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong nước, chúng ta bước vào năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII với nhiều chương trình phát triển kinh tế - xã hội lớn như xây dựng hạ tầng giao thông, hạ tầng số, triển khai quy hoạch tổng thể quốc gia. Các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị sẽ tiếp tục lợi dụng sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, Internet, mạng xã hội và sơ hở trong triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ở một số bộ, ngành, địa phương để gia tăng các hoạt động chống phá, xuyên tạc, gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm suy giảm niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước.
Trong bối cảnh đó, phương châm công tác của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch năm 2023 là “Kiên định - Chủ động - Kịp thời - Sáng tạo - Hiệu quả”. Đây là khẩu hiệu để các cấp ủy đảng, các cơ quan chức năng quán triệt, làm kim chỉ nam cho các hoạt động trong năm 2023. Phương châm được đưa ra trên cơ sở đánh giá những kết quả đạt được cũng như những hạn chế, nguyên nhân của lĩnh vực công tác này trong năm 2022, trên cơ sở dự báo tình hình và yêu cầu của lĩnh vực công tác này trong thời gian tới.
Phải “Kiên định” là do bối cảnh quốc tế vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, có những sự kiện xảy ra chưa có tiền lệ, vượt ra ngoài những dự báo. Tình hình này cộng với các xu hướng tư tưởng đang nổi lên trên thế giới thời gian gần đây đã tác động sâu sắc đến tâm lý, tư tưởng, dư luận xã hội ở tất cả các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Ở nước ta, lâu nay, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị luôn xác định mục tiêu tấn công, phá hoại về tư tưởng, lý luận là chủ yếu bởi đây là lĩnh vực có tính chất nền tảng của chế độ. Trong bối cảnh tình hình trong và ngoài nước đều có nhiều thách thức, chúng càng đẩy mạnh tấn công trên mặt trận tư tưởng. Để vững vàng trong cơn sóng gió của thời cuộc, hơn lúc nào hết, chúng ta phải kiên định với nền tảng tư tưởng đã được Đảng và nhân dân ta xác định, từ đó, kiên quyết, kiên trì đấu bảo vệ nền tảng tư tưởng, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ. Với tinh thần đó, càng phải kiên định thực hiện Nghị quyết 35. Theo đó, phải tiếp tục chỉ đạo phối hợp, tổ chức thực hiện các Kế hoạch, Kết luận của Ban Bí thư thực hiện Nghị quyết 35; quán triệt sâu sắc hơn nữa về vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trách nhiệm của Ban Chỉ đạo 35 các cấp trong thực hiện công tác này. Đồng thời, cần đẩy mạnh nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về đường lối đổi mới đất nước, đặc biệt là bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”. Qua đó, cung cấp kịp thời những luận cứ khoa học vững chắc về lý luận và thực tiễn, có tính chiến đấu, sức thuyết phục cao cho Ban Chỉ đạo 35 các cấp để phục vụ hiệu quả cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận, phản bác thông tin xấu độc, các quan điểm sai trái, thù địch.
Phải “Chủ động” là do âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị cũng như các phần tử xấu ngày càng tinh vi, xảo quyệt; bất cứ thời điểm nào, bất kỳ chuyện gì, bất cứ lĩnh vực gì, ở đâu, chúng cũng có thể lợi dụng, thêu dệt, quy kết theo chiều hướng tiêu cực để phá hoại nội bộ, phá hoại cách mạng nước ta. Chúng triệt để tận dụng các thành quả của cuộc cách mạng khoa học công nghệ để tổ chức các phương thức đấu tranh có tính bảo mật, ẩn danh cao nhằm đẩy chúng ta rơi vào thế bị động, bất ngờ. Bởi vậy, đòi hỏi các lực lượng chúng ta cần chủ động tuyên truyền thông tin tích cực, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc và đấu tranh phản bác thông tin xấu độc, các quan điểm sai trái, thù địch trên báo chí, Internet, mạng xã hội. Chủ động trong mọi tình huống; chủ động trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo; chủ động nắm tình hình, chủ động dự báo các tình huống phát sinh và chuẩn bị các phương án tác chiến; chủ động tất cả các biện pháp đấu tranh đảm bảo hiệu quả. Sự chủ động không chỉ đòi hỏi ở Ban Chỉ đạo 35 Trung ương mà cần cả ở Ban Chỉ đạo 35 của tất cả các tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Trung ương; không chỉ các lực lượng nòng cốt mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân phải luôn chủ động trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Phải “Kịp thời” là do đặc tính của Internet và các nền tảng OTT, mạng xã hội xuyên biên giới là lan tỏa nhanh, vô hướng; do đó, sẽ nhanh chóng, dễ dàng truyền tải thông tin đến tất cả người sử dụng. Với các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới, nếu không ứng phó kịp thời thì các hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị sẽ nhanh chóng tác động trực diện, sâu sắc đến đông đảo người dùng, dẫn dắt dư luận theo chiều hướng tiêu cực, gây ra những hậu quả nghiêm trọng không thể lường trước được; giống như những đám cháy nếu không kịp thời dập tắt sẽ bùng lên, lây lan sang các khu vực lân cận, không dễ dập tắt. Do đó, phải kịp thời nắm bắt âm mưu, thủ đoạn, các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị; kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời áp dụng các biện pháp đấu tranh nhằm ngăn chặn hiệu quả các hoạt động chống phá, các luận điệu sai trái, thù địch, các thông tin xấu độc trên không gian mạng, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Kịp thời cung cấp thông tin cho báo chí để thông tin trên báo chí giữ vai trò định hướng, giúp các tổ chức, cá nhân, nhất là tổ chức, cá nhân nước ngoài hiểu đầy đủ, toàn diện và có thái độ khách quan trong nhìn nhận, đánh giá về tình hình Việt Nam.
Cần phải “Sáng tạo” là do các đối tượng chống phá chúng ta rất đa dạng, phức tạp, cả trong và ngoài nước, cả tổ chức lẫn cá nhân, … với những cách thức, thủ đoạn chống phá rất khác nhau, cả bằng các hoạt động hợp pháp hoặc kết hợp nửa hợp pháp và bất hợp pháp. Mặt khác, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, các tính năng của mạng xã hội ngày càng mới; những nhiệm vụ, giải pháp mà Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương đề ra chỉ mang tính cơ bản, định hướng, đòi hỏi các cấp, các ngành phải bám sát tình hình thực tiễn để có những cách làm sáng tạo mới để có thể đáp ứng được yêu cầu của công tác. “Sáng tạo” đòi hỏi chúng ta phải căn cứ vào mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, định hướng công tác, các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cơ bản của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để vận dụng phù hợp với tình hình thực tiễn, như Bác Hồ đã dạy “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Ban Chỉ đạo 35 các ngành, các cấp không thụ động, trông chờ biện pháp giải quyết của Ban Chỉ đạo 35 Trung ương mà cần bám sát chỉ đạo Trung ương để xử lý sao cho kịp thời “phủ xanh” thông tin chính thống, kịp thời phản bác, ngăn chặn, bóc gỡ các thông tin xấu độc, kịp thời ngăn chặn hành vi chống phá của các thế lực thù địch, không để hậu quả lan rộng khó giải quyết hơn.
“Hiệu quả” luôn là thước đo cao nhất của mọi mặt công tác, nhất là khi nguồn lực của ta có hạn, tính phức tạp của tình hình ngày càng gia tăng, sự chống phá của các thế lực thù địch ngày càng quyết liệt, tinh vi. Để đấu tranh hiệu quả với các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu độc, điều kiện tiên quyết là phải triển khai đúng, đủ các phương châm đã nêu trên: phải kiên định con đường; phải chủ động trong dự báo, lãnh đạo, chỉ đạo; phải kịp thời trong ứng phó; phải sáng tạo trong các biện pháp. Đồng thời, cần triển khai một cách đồng bộ các giải pháp, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng từ Trung ương đến địa phương, giữa các ngành, các cấp.
Việc triển khai công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đúng theo phương châm Kiên định - Chủ động - Kịp thời - Sáng tạo - Hiệu quả chắc chắn sẽ mang lại những kết quả mới đáng khích lệ trên mặt trận đấu tranh rất cam go này. Trước thềm Xuân mới, mặc dù tình hình thế giới còn nhiều phức tạp, đất nước còn đối mặt với nhiều thách thức, song toàn dân, toàn quân ta vẫn sắt son niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng ta trong 93 năm qua, vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của dân tộc ta. Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ tiếp tục nỗ lực góp phần vào củng cố, tăng cường “thành trì tư tưởng” của chế độ, góp phần giữ vững định hướng của con thuyền cách mạng Việt Nam trong những sóng gió mà cả nhân loại đều đang phải đối mặt./.
PGS. TS. Lê Hải Bình
Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương