Lễ hội mừng lúa mới của đồng bào dân tộc Vân Kiều ở Hướng Hóa -Ảnh: N.T.H

Sau khi có Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019, Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội; Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 15/2/2020 của Chính phủ và Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn 1 từ năm 2021 đến năm 2025; Nhân dân các dân tộc huyện Hướng Hóa rất phấn khởi trước sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đầu tư thúc đẩy phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Với vai trò là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân, Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam huyện Hướng Hóa tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia phong trào thi đua yêu nước và các cuộc vận động, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển KT-XH, đảm bảo quốc phòng, an ninh, ổn định và nâng cao đời sống đồng bào DTTS và Nhân dân miền núi, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh.

MTTQ Việt Nam huyện chủ động tuyên truyền CTMTQG phát triển KTXH vùng đồng bào DTTS và miền núi, giúp người dân hiểu rõ mục tiêu tổng quát của chương trình và nội dung của 10 dự án. Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, nhằm tạo sự thống nhất cao của hệ thống chính trị và sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân để thực hiện hiệu quả các mục tiêu đề ra.

Trong quá trình thực hiện CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi thì vai trò giám sát của MTTQ Việt Nam các cấp rất quan trọng. Xác định rõ vai trò giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hướng Hóa chủ trì hoạt động giám sát việc phân bổ nguồn ngân sách nhà nước và việc xác định đối tượng thụ hưởng các dự án thuộc CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021- 2025; giám sát đầu tư của cộng đồng đối với các công trình, dự án tại cơ sở.

Xây dựng và tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch giám sát, tập trung vào các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân. Trên cơ sở Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ; các nghị quyết, quyết định của HĐND và UBND tỉnh, Kỳ họp thứ tám HĐND huyện Hướng Hoá (khoá XI) đã biểu quyết thông qua Nghị quyết số 16/NQ-HĐND ngày 30/8/2022 về việc phân bổ vốn đầu tư phát triển các CTMTQG giai đoạn 2021 - 2025, trong đó có bao gồm CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi. UBND huyện đã ban hành Quyết định số 3013/ QĐ-UBND ngày 30/8/2022 về việc phân bổ vốn đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 với tổng nguồn vốn 378.467.000.000 đồng (ngân sách trung ương hơn 364 tỉ đồng, dân đóng góp gần 14 tỉ đồng).

Tổng nguồn vốn các CTMTQG phân bổ năm 2022 hơn 111 tỉ đồng, trong đó CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi 74,2 tỉ đồng. Số vốn đã giải ngân các CTMTQG đến ngày 30/1/2023 là 59,6 tỉ đồng, đạt 53,7% so với kế hoạch được giao; trong đó vốn CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giải ngân 18,3 tỉ đồng, đạt 24,7% kế hoạch được giao.

Nguyên nhân chậm giải ngân nguồn vốn do năm 2022 là năm đầu tiên triển khai thực hiện các CTMTQG giai đoạn 2021-2025, hệ thống các văn bản hướng dẫn chưa hoàn chỉnh gây khó khăn trong quá trình thực hiện. Đồng thời nguồn vốn được giao vào nửa cuối năm 2022, thời điểm thường xảy ra mưa bão nên gây áp lực cho UBND huyện và các chủ đầu tư thực hiện đảm bảo tiến độ các dự án.

Việc triển khai xây dựng các dự án theo cơ chế đặc thù còn nhiều hạn chế do một số địa phương không có các nhóm thợ, tổ đội đủ năng lực thi công công trình. Một số dự án chưa có hướng dẫn và định mức hỗ trợ cụ thể dẫn đến vướng mắc trong quá trình thực hiện. Năm 2023, tổng nguồn vốn đầu tư công được phân bổ cho huyện Hướng Hóa hơn 189,6 tỉ đồng. UBND huyện Hướng Hóa đang hoàn thiện hồ sơ, trình HĐND huyện thông qua kế hoạch phân bổ nguồn vốn.

Phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam trong việc giám sát thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của Nhân dân, thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hướng Hóa và các xã trên địa bàn huyện tăng cường công tác giám sát việc thực hiện các CTMTQG, trong đó có CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, góp phần thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, chỉ tiêu chương trình đề ra.

Thông qua đó, MTTQ Việt Nam các cấp góp phần giúp đỡ đồng bào DTTS phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân, xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng bền chặt.

Diệp Chi - Khánh Ngọc