Cải thiện đời sống đồng bào

Đến bây giờ, anh Hồ Văn Lợi, hộ đồng bào dân tộc Pa Cô ở thôn Loah – Ta Vai, xã Đông Sơn, huyện A Lưới (Thừa Thiên Huế) vẫn không thể ngờ gia đình mình có thể vươn lên làm giàu với điều kiện hộ nghèo như trước đây. Sau khi được vay nguồn vốn ưu đãi 50 triệu đồng và được cấp cây, con giống từ chương trình hỗ trợ đồng bào DTTS phát triển sản xuất, anh Lợi mạnh dạn huy động thêm trong gia đình đầu tư mô hình kinh tế kết hợp trồng rừng, nuôi bò đàn và mở cửa hàng kinh doanh tạp hóa.

Quy trình sản xuất, hoạch toán kinh doanh được khuyến nông viên và cán bộ Ban dân tộc, Hội nông dân hướng dẫn đầy đủ nên mô hình sản xuất kinh doanh của anh đem lại hiệu quả nhanh chóng, rõ rệt. Anh Lợi bày tỏ: “Đến nay, mỗi năm gia đình tôi thu nhập từ chăn nuôi và buôn bán gần 200 triệu đồng. Nhờ có chính sách hỗ trợ, nhiều hộ đồng bào ở đây đã phát triển trồng rừng và chăn nuôi gia súc đạt hiệu quả cao, cho thu nhập mỗi năm 250 - 300 triệu đồng, góp phần giúp đồng bào DTTS ổn định cuộc sống, vươn lên làm giàu”.

Đồng bào DTTS có thu nhập cao nhờ vào trồng rừng, cây ăn quả...

Đông Sơn là xã biên giới có 100% đồng bào DTTS. Qua triển khai đồng bộ các chính sách dân tộc, đến nay số hộ làm ăn khấm khá tăng lên đáng kể. Ngoài gia đình anh Hồ Văn Lợi, có thể kể đến hàng chục hộ như Hồ Văn Tua, Hồ Văn Tình, Hồ Thị Lành, Hồ Văn Tanh… mỗi gia đình trồng vài hecta rừng, chăn nuôi gia súc hàng chục con, mở rộng kinh doanh và làm thêm nghề thủ công truyền thống, tạo nên sự thay đổi bộ mặt nông thôn miền núi ở địa phương.

Huyện A Lưới có trên 70% đồng bào DTTS, do đó việc thực hiện các chính sách dân tộc, miền núi ở đây được đặc biệt quan tâm. Lồng ghép các dự án phát triển kết cấu hạ tầng vùng đồng bào DTTS, những năm qua, huyện A Lưới tranh thủ các nguồn vốn hoàn thành nhiều dự án tái định cư thuộc chương trình “Di dân, định canh, định cư cho đồng bào DTTS”, với tổng mức đầu tư hàng chục tỷ đồng, góp phần ổn định, nâng cao đời sống cho bà con DTTS trên địa bàn. Cấp ủy, chính quyền các cấp ở địa phương thường xuyên rà soát các chính sách nhằm triển khai thực hiện đầy đủ, đồng thời lồng ghép vào các chương trình trọng điểm về phát triển kinh tế, xã hội, nhất là chương trình hỗ trợ đất ở, đất sản xuất và hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh cho đồng bào DTTS.

Trưởng phòng Dân tộc huyện A Lưới, ông Hồ Viết Ái cho hay, việc huy động nguồn lực cho vùng DTTS được các cấp, các ngành quan tâm thực hiện kịp thời, đạt hiệu quả. Đặc biệt là các Chương trình 134, 135, 160... đã tạo được bộ mặt nông thôn mới cho huyện miền núi A Lưới. Tất cả các xã đều có trạm y tế và trường học khang trang, có bưu điện văn hóa, trạm truyền thanh, nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Các lĩnh vực đầu tư phát triển sản xuất, khai hoang, bố trí lại dân cư, lập vườn, trồng cây lâm nghiệp luôn được ưu tiên đến hộ đồng bào DTTS. Nhờ đó, 100% hộ đồng bào DTTS đều được bố trí đất ở, đất sản xuất…

Nâng cao năng lực cộng đồng

Thượng Nhật là một xã miền núi của huyện Nam Đông (Thừa Thiên Huế) trước đây thuộc diện đặc biệt khó khăn, toàn xã có gần 616 hộ, trong đó dân tộc Katu chiếm 93%. Hai năm qua, được sự quan tâm của tỉnh và huyện, các chương trình, dự án thuộc chính sách dân tộc, trong đó có dự án hạ tầng cơ sở nông thôn triển khai ở Thượng Nhật được địa phương thực hiện hiệu quả. Năm 2020 và 2021, các công trình bức thiết được đồng bào tiếp tục đề xuất như công trình thuỷ lợi, đường giao thông, đường vào khu sản xuất, đầu tư hệ thống nước sạch cho toàn xã... đã được thi công hoàn thành. Từ nguồn vốn đối ứng của Chính phủ, vốn WB và cộng đồng đóng góp 5%, nguồn kinh phí xây dựng các công trình của dự án mỗi năm đạt hàng tỷ đồng, góp phần làm đổi thay bộ mặt Thượng Nhật và nâng cao đời sống cho bà con trên vùng cao này.

Chủ tịch UBND xã Thượng Nhật, ông Hoàng Trung Nam cho rằng, ngoài việc nâng cao đời sống nhân dân, các dự án từ chính sách dân tộc đã góp phần nâng cao năng lực cho cán bộ xã, thôn bằng các chuyên đề về phát triển cộng đồng, chuyên đề quản lý, đầu tư, thủ tục đấu thầu và chính sách môi trường, chính sách đền bù tái định cư; chuyên đề cộng đồng với công tác giám sát, kiểm tra chất lượng công trình; cộng đồng với công tác duy tu bảo dưỡng công trình xây dựng... Thông qua các lớp đào tạo, cán bộ và nhân dân tích luỹ được những kinh nhiệm, kiến thức trong công tác phát triển cộng đồng, nâng cao năng lực trong việc điều hành phát triển hạ tầng cơ sở bằng nguồn vốn dự án đầu tư.

Cùng với hoàn thiện hạ tầng, hợp phần phát triển sản xuất cho đồng bào được các địa phương rà soát hằng năm để xây dựng kế hoạch, dự toán cụ thể. Dưới sự hướng dẫn của ngành Nông nghiệp &PTNT, sự phối hợp của Ban Dân tộc tỉnh, các địa phương vùng DTTS đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách nhằm phát triển loại hình kinh tế gia trại, trang trại thông qua các chương trình sản xuất nông nghiệp trọng điểm; khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư; đào tạo nghề cho lao động nông nghiệp, nông thôn. Nhiều địa phương đã hoàn thành quy hoạch đất đai, xây dựng vùng, khu trang trại trồng trọt, chăn nuôi tập trung theo hướng hàng hóa nên đã có nhiều mô hình kinh tế cho thu nhập từ 300 - 500 triệu đồng/năm...

Tập trung nguồn lực

Theo ông Hồ Xuân Trăng, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế, tổng nguồn vốn huy động thực hiện Chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất trên địa bàn DTTS toàn tỉnh trong 5 năm qua đạt hơn 50 tỷ đồng, với gần 6.000 hộ được hưởng lợi. Ngành dân tộc còn đầu tư gần 100 tỷ đồng bố trí 9 điểm định canh định cư tập trung. Trong đó, hỗ trợ xây dựng nhà tái định cư, đầu tư hạ tầng đồng bộ, cấp đất sản xuất… nên bà con đã có cuộc sống ổn định hơn.

Cũng theo ông Hồ Xuân Trăng, để tiếp tục thực hiện hiệu quả chính sách dân tộc cần tập trung nguồn lực, lồng ghép các chương trình, hợp phần dự án vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương vùng đồng bào DTTS. Cùng đó, tăng cường sự phối hợp liên kết giữa các địa phương vùng đồng bào DTTS. Xây dựng cơ chế điều phối liên kết vùng, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng địa phương trong vùng để phát huy lợi thế ở mỗi địa phương và tạo chuỗi liên kết giá trị. Qua đó, góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS trên địa bàn toàn tỉnh trong thời kỳ hội nhập. Phấn đấu đến năm 2025, vùng DTTS của tỉnh có thu nhập bình quân đầu người đạt 40 – 42 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 15%...

T.H