Kết quả phân tích số liệu từ cuộc khảo sát quốc gia năm 2015 về tình hình kinh tế - xã hội của 53 dân tộc tại Việt Nam cho thấy, bất bình đẳng giới trong đồng bào dân tộc thiểu số diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực như: kinh tế, lao động, giáo dục, y tế, công tác xã hội…
Cụ thể, phân công lao động trong đồng bào dân tộc thiểu số có xu hướng gắn với những đặc điểm giới và quan niệm về giới bất lợi cho phụ nữ. Trong kinh tế và phân công lao động phụ nữ bất lợi hơn, nên thường yếu thế hơn trong vai trò ra quyết định. Trong khi 74% hộ gia đình dân tộc thiểu số có nam giới đứng tên độc lập về quyền sở hữu đất đai và tín dụng thì tỷ lệ này ở người Kinh chỉ là 41%.
Nam dân tộc thiểu số từ 15 tuổi trở lên biết đọc biết viết là 86,3%, trong khi đó tỷ lệ nữ chỉ 73,4% biết đọc biết viết. Thông thường, những trường hợp bỏ học thường tảo hôn hoặc có nguy cơ tảo hôn. Điều đáng lo ngại là ở độ tuổi dưới 16, trẻ em nữ dân tộc thiểu số kết hôn cao gấp 3,4 lần trẻ em nam (685 em trai và 2.306 em gái).
Trong khi nhiều trẻ em nam vùng dân tộc thiểu số sau khi kết hôn vẫn tiếp tục đi học thì hầu hết trẻ em nữ phải nghỉ học ở nhà để thực hiện các “thiên chức” của phụ nữ. Phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số không chỉ chịu thiệt thòi trong gia đình, xã hội, các điều kiện cơ bản của cuộc sống trên cơ sở những quan niệm lạc hậu mang tính định kiến giới mà còn phải cam chịu bạo lực trên cơ sở giới. Bạo lực trong gia đình dân tộc thiểu số xảy ra khá phổ biến, đặc biệt ở gia đình những dân tộc phụ hệ.
Theo nghiên cứu, có tới 58,6% phụ nữ dân tộc thiểu số từ 15-49 tuổi tin rằng chồng có quyền đánh vợ vì bất kỳ lý do nào trong 5 lý do: Vợ ra ngoài mà không xin phép, vợ bỏ bê con cái, vợ cãi lại chồng, vợ từ chối quan hệ tình dục với chồng, vợ làm cháy thức ăn.
Kết quả phân tích số liệu từ cuộc kết quả khảo sát quốc gia năm 2015 về tình hình kinh tế - xã hội của 53 dân tộc tại Việt Nam cũng chỉ ra một thực tế rằng, phụ nữ dân tộc thiểu số ít nắm giữ các vị trí lãnh đạo. Nữ cán bộ, công chức là người dân tộc thiểu số chỉ chiếm 23,79% tổng số cán bộ công chức các xã vùng dân tộc thiểu số. Ở các xã vùng dân tộc thiểu số trong cả nước, hiện có gần 426.000 đảng viên là người dân tộc thiểu số, trong đó nữ đảng viên người dân tộc thiểu số chỉ chiếm khoảng 30%.
Rõ ràng phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số là đối tượng bị yếu thế hơn trong gia đình, cộng đồng, xã hội. Họ đang phải đối mặt với rất nhiều sự phân biệt đối xử và chịu bất bình đẳng “kép” cả về dân tộc và về giới.
Theo AL/Báo Người Công giáo Việt Nam