Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng trình bày tham luận tại Hội nghị

Nâng cao trách nhiệm của các cấp trong quá trình tổ chức giám sát và sau giám sát

Trình bày tham luận tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng nhấn mạnh, trên cơ sở quy định của pháp luật, MTTQ Việt Nam luôn chủ động trong phối hợp và tham gia các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ngay từ đầu năm, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã có văn bản đề xuất nội dung giám sát. Ở mỗi chuyên đề giám sát, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đều cử đại diện Ban Thường trực hoặc cán bộ cấp vụ tham gia là thành viên và đóng góp nhiều ý kiến cụ thể về các kiến nghị sau giám sát; về quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam liên quan đến các nội dung giám sát.

Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cho biết, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội xây dựng báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân cả nước gửi tới kỳ họp thứ năm và kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XV. Báo cáo đã tổng hợp các nhóm vấn đề về tâm tư, nguyện vọng, ý kiến của cử tri và Nhân dân; đồng thời kiến nghị những nội dung lớn liên quan đến các chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước về kinh tế xã hội hay những vấn đề bức thiết liên quan đến đời sống dân sinh… được các đại biểu Quốc hội và Nhân dân đồng tình, đánh giá cao.

“Theo đề nghị của Hội đồng Dân tộc, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng đã tiến hành tổng kết Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; trong đó có đánh giá về việc tham gia xây dựng chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và việc tham gia giám sát đối với các chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng thông tin thêm.

Đề cập tới kết quả phối hợp triển khai các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cho rằng, công tác phối hợp giám sát của MTTQ Việt Nam với Quốc hội khóa XV có nhiều đổi mới, tham gia từ sớm, từ xa; kết hợp giữa giám sát của MTTQ Việt Nam các cấp và giám sát của Nhân dân với hoạt động giám sát của Quốc hội, tạo hiệu quả tích cực trong việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, nâng cao trách nhiệm của các cấp trong quá trình tổ chức giám sát và sau giám sát.

Quang cảnh Hội nghị

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cùng đề cập tới việc phối hợp triển khai các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhất là hoạt động giám sát chuyên đề và tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri còn một số hạn chế nhất định như: Công tác phối hợp trong hoạt động giám sát giữa MTTQ Việt Nam và Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chưa được chặt chẽ, liên tục, hiệu quả; đại diện Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tham gia các cuộc họp tổ, đoàn giám sát, các ủy ban và các cuộc giám sát tại các địa phương do Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chưa thường xuyên và đầy đủ.

Bên cạnh đó, việc chỉ đạo nghiên cứu tổng kết, sửa đổi các văn bản về quy trình, trình tự, thủ tục giám sát, xử lý các ý kiến, kiến nghị của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội sau giám sát, về hướng dẫn công tác tổ chức tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân chưa được quyết liệt, kịp thời.

Chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế nêu trên, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng nhắc tới thực tế hiện nay số lượng biên chế của Mặt trận các cấp nói chung, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nói riêng ngày càng tinh giảm; đội ngũ cán bộ làm công tác giám sát còn mỏng, thường xuyên thay đổi vị trí việc làm. Kinh nghiệm, kỹ năng giám sát của một số cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, gây khó khăn không nhỏ trong tổ chức thực hiện hoạt động giám sát.

Đồng thời, với những quy định về phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong tình hình mới hiện nay thì vai trò của MTTQ ngày càng cao, đi cùng với đó là trách nhiệm ngày càng lớn, công tác Mặt trận trải rộng trên nhiều lĩnh vực vì vậy việc tập trung cho hoạt động phối hợp giám sát chưa đạt được hiệu quả như mong muốn; Các chương trình giám sát có nhiều nội dung khó, phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực, tổ chức, cá nhân, các thành viên tham gia đoàn giám sát khó chủ động và kịp thời trong việc nghiên cứu tài liệu để đưa ra những ý kiến chất lượng, hiệu quả.

Đại biểu tham dự Hội nghị

Đổi mới phương pháp, cách thức tham gia giám sát

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác phối hợp giám sát những tháng cuối năm 2023 và triển khai chương trình giám sát năm 2024, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cho biết, trên cơ sở các quy định của pháp luật và theo đề nghị, MTTQ Việt Nam sẽ chủ động trong phối hợp đề xuất nội dung xây dựng chương trình giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tiếp tục chủ động phối hợp chặt chẽ và tham gia tích cực các hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tham gia ý kiến vào các báo cáo giám sát và Nghị quyết sau giám sát các chuyên đề.

“MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới phương pháp, cách thức tham gia giám sát; tham gia góp ý và dự thảo các kế hoạch giám sát; cử đại diện tham gia các hoạt động giám sát theo Chương trình giám sát hàng năm, đồng thời tham gia đóng góp ý kiến trong việc hoàn thiện các báo cáo giám sát trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng nhấn mạnh.

Cũng theo Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng, cần tăng cường sự phối hợp thường xuyên trong việc xây dựng Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi các kỳ họp của Quốc hội; giám sát, đôn đốc các cơ quan, tổ chức giải quyết kịp thời các kiến nghị của cử tri và Nhân dân; phối hợp chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tổng kết việc thực hiện các Nghị quyết về tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân; hoàn thiện các quy định về tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân.

“Tiếp tục hoàn thành Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội 2024 của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để định hướng cho các địa phương triển khai các nội dung giám sát có tính đồng bộ trong cả hệ thống Mặt trận. Trong đó chú trọng việc tham gia giám sát với các Đoàn giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan”, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng nêu rõ.

Cũng tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng cũng đề nghị các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục quan tâm hơn nữa việc thực hiện Nghị quyết số 403; tích cực xem xét, trả lời kiến nghị từ kết quả giám sát, phản biện xã hội của UBTƯ MTTQ Việt Nam, cơ quan Trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội theo quy định.

Cùng với đó cần tăng cường sự phối hợp, có sự tham gia của đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia các hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và giám sát tối cao của Quốc hội.

“Nội dung giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất rộng, nhiều lĩnh vực chuyên môn sâu, vì vậy khi mời MTTQ tham gia cần có sự phân công nhiệm vụ cho các thành viên của Mặt trận phù hợp với chuyên môn, nhiệm vụ, điều kiện thực tế để tham gia có hiệu quả”, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng đề nghị.

Khẳng định hoạt động giám sát của Quốc hội, HĐND là hoạt động giám sát mang tính quyền lực nhà nước, vì vậy khi được kết hợp với hoạt động giám sát mang tính xã hội của MTTQ sẽ tạo ra một cơ chế bảo đảm cho hoạt động giám sát của nhân dân được tiến hành có hiệu quả hơn trên thực tế, đáp ứng những yêu cầu của xã hội trong giai đoạn mới, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng mong muốn sau hội nghị này, công tác phối hợp giám sát giữa hai cơ quan sẽ tiếp tục được củng cố nhằm thực hiện có hiệu quả hơn các chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.  

Hương Diệp (ghi)