Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham dự chương trình. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gửi lẵng hoa chúc mừng.

Cùng dự có Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; ông Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Thượng tướng Trần Quang Phương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương và một số địa phương.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trao Huân chương Hồ Chí Minh lần 2 cho quân và dân tỉnh Quảng Trị. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trân trọng trao Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ 2 cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Trị đã có công lao to lớn đóng góp vào sự nghiệp của Đảng, của Nhà nước.

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, Quảng Trị có vị trí địa kinh tế, chính trị, quân sự đặc biệt quan trọng, là điểm tựa lịch sử của cuộc trường chinh giữ nước của dân tộc Việt Nam. Quảng Trị nơi vĩ tuyến 17 đi qua với dòng sông Bến Hải xinh đẹp đầy thơ mộng, nơi có chiếc cầu Hiền Lương hiền hòa.

Mảnh đất này cũng trở thành giới tuyến, gồng mình gánh chịu mưa bom lửa đạn vô cùng ác liệt. Chỉ trong 81 ngày đêm thị xã và Thành Cổ Quảng Trị, với diện tích chưa đầy 3 km2 mà phải oằn mình hứng 328 nghìn tấn bom đạn, trung bình mỗi chiến sĩ phải gánh chịu 100 tấn bom, 200 quả đạn pháo, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử Mỹ đã ném xuống Hirosima Nhật Bản năm 1945.

Chủ tịch nước bồi hồi nhớ lại những câu thơ của chiến sĩ Thành Cổ năm xưa Lê Bá Dương được khắc trên bia đá, gợi nên hình ảnh bi tráng của những người đồng chí, đồng đội đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc:

“Đò lên Thạch Hãn ơi… chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/ Có tuổi hai mươi thành sóng nước/ Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm”.

Chủ tịch nước bày tỏ vui mừng cho biết, đến với Quảng Trị 50 năm sau ngày giải phóng, chứng kiến sự đổi thay, vươn lên mạnh mẽ với một sức sống mới, khí thế mới. Quảng Trị đã viết nên câu chuyện cổ tích mà có thật về 'thép nở hoa'. Sự hồi sinh thật khó hình dung từ một vùng đất bom cày đạn sới, nay từ diện mạo kinh tế đến đời sống xã hội tỉnh Quảng Trị không ngừng phát triển, thu nhập và mức sống người dân ngày càng được nâng lên rõ rệt.

Chủ tịch nước cho rằng, lễ kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng cũng là dịp ôn lại truyền thống hào hùng của chặng đường vẻ vang, để mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi người dân Quảng Trị nêu cao hơn quyết tâm hành động trong thời gian tới.

Chủ tịch nước đề nghị Quảng Trị phát huy tính năng động, đổi mới, sáng tạo; khơi dậy khát vọng phát triển phồn vinh hạnh phúc. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Trên tinh thần đó, Chủ tịch nước đề nghị Quảng Trị phát huy tính năng động, đổi mới, sáng tạo; khơi dậy khát vọng phát triển phồn vinh hạnh phúc; thúc đẩy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của đội ngũ lãnh đạo của tỉnh vì lợi ích chung; tiếp tục chú trọng công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh; tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ, sự đồng thuận của nhân dân; phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu; tích cực đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với quyết tâm cao hơn, hành động mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, hiệu quả hơn.

Tỉnh cũng cần nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, tích cực cải cách hành chính; thu hút đầu tư có chất lượng; xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có năng lực chuyên môn cao, khả năng thích ứng trước những thay đổi và đòi hỏi của sự phát triển kinh tế - xã hội; phát huy tài nguyên vốn con người, nhất là đặc tính thông minh, hiếu học, cần cù, chịu khó của người dân miền trung, Quảng Trị.

Cùng với đó, tập trung tháo gỡ các nút thắt phát triển, tạo đột phá thực sự cho các ngành kinh tế có tiềm năng dựa trên các lợi thế của tỉnh như nông nghiệp xanh, năng lượng tái tạo, du lịch, kinh tế biển. 

Đặc biệt, tỉnh cần chú trọng đầu tư xứng đáng cho giáo dục và y tế, thực hiện tốt các chính sách xã hội, quan tâm chăm lo tốt những đối tượng chính sách, gia đình có công với cách mạng, Mẹ Việt Nam Anh Hùng, người nghèo, trẻ em khó khăn, người yếu thế trong xã hội; thực hiện tốt chương trình xây dựng nông thôn mới; gìn giữ và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, nhất là các di tích cách mạng, biến nơi đây thành những "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống yêu nước, khí phách anh hùng của quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ không chỉ trong tỉnh mà cho thế hệ trẻ cả nước.

Chủ tịch nước tin tưởng chắc chắn rằng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Quảng Trị sẽ tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, ý chí kiên cường, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ vượt qua thách thức, đổi mới, năng động, sáng tạo và bứt phá mới trong phát triển kinh tế - xã hội, trước mắt phấn đấu đưa Quảng Trị trở thành tỉnh có trình độ phát triển thuộc nhóm trung bình cao của cả nước đến năm 2025 theo mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, góp phần đem lại sự phồn vinh, hạnh phúc cho nhân dân mà Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra.

“Hãy phấn đấu để vĩ tuyến 17, sông Bến Hải trở thành biểu tượng trỗi dậy mới về phát triển kinh tế-xã hội, hãy tạo nên những 'kỳ tích sông Thạch Hãn và sông Bến Hải', để tri ân các bậc tiền nhân, xương máu của cha ông đã hòa xuống những dòng sông bất tử; xứng đáng với trang sử hào hùng, oanh liệt của vùng đất này”, Chủ tịch nước nói.

Chương trình thu hút sự quan tâm của hàng nghìn khán giả. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Tại Lễ kỷ niệm, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng cho biết, mảnh đất Quảng Trị thấm đẫm giá trị lịch sử, truyền thống anh hùng cách mạng, nơi cháy lên hy vọng và niềm tin bất diệt về khát vọng hòa bình, thống nhất và tương lai tươi sáng của Tổ quốc. Trong hơn 20 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Quảng Trị là đầu cầu chiến lược nối liền hai miền nam-bắc, là căn cứ địa, bàn đạp tiến công để giải phóng miền nam, là vành đai thép trực tiếp bảo vệ miền bắc xã hội chủ nghĩa, bảo vệ vùng giải phóng Trung Hạ Lào và hành lang chiến lược 3 nước Đông Dương.

Đúng 11 giờ 30 phút ngày 30/3/1972, lệnh tiến công giải phóng Quảng Trị bắt đầu. Cùng với sức mạnh áp đảo, những đòn tiến công dồn dập, bất ngờ của các binh đoàn, bộ đội chủ lực, quân và dân Quảng Trị đã tranh thủ thời cơ, phối hợp chiến đấu tiến công sào huyệt địch, giành nhiều thắng lợi quan trọng. Chiến công nối tiếp chiến công, ngày 29/4/1972, quân ta làm chủ quận lỵ Triệu Phong, giải phóng cả vùng Triệu Hải rộng lớn. 11 giờ, ngày 1/5/1972, lá cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam kiêu hãnh tung bay trên Dinh Tỉnh trưởng tại thị xã Quảng Trị. Quân và dân Quảng Trị vỡ òa trong niềm vui chiến thắng. Quảng Trị tự hào là tỉnh đầu tiên của miền nam được giải phóng và vinh dự được chọn đặt thủ phủ Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam.

Trong 81 ngày đêm lịch sử mùa hè đỏ lửa 1972 chiến đấu bảo vệ Thành cổ và thị xã Quảng Trị, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ bất chấp mọi hiểm nguy, vượt sông Thạch Hãn giữa mưa bom, bão đạn chiến đấu ngoan cường để bảo vệ Thành cổ và thị xã Quảng Trị. Hàng nghìn chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, máu xương các anh đã hòa vào dòng sông Thạch Hãn linh thiêng và nằm lại trong lòng đất mẹ Thành cổ - Quảng Trị anh hùng khi tuổi còn đôi mươi…

Thắng lợi của chiến dịch giải phóng Quảng Trị và cuộc chiến đấu 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ, thị xã Quảng Trị đã tạo nên bước ngoặt lịch sử làm thay đổi cục diện chiến tranh và đấu tranh ngoại giao, buộc đế quốc Mỹ phải nối lại đàm phán và đi đến ký kết Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam, công nhận nền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam; góp phần tạo tiền đề để quân và dân ta mở Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, làm nên Đại thắng Mùa xuân 1975, vĩnh viễn xóa đi sự chia cắt đau thương, thực hiện trọn vẹn di nguyện thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu cho bắc-nam sum họp một nhà, Tổ quốc Việt Nam thống nhất.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Khát vọng Quảng Trị”

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng khẳng định, với sự quan tâm giúp đỡ của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các Ban, Bộ ngành, đoàn thể Trung ương; các địa phương trong cả nước và bạn bè quốc tế; phát huy cao độ sức mạnh nội sinh, sự đồng thuận xã hội, nhận diện rõ tiềm năng, lợi thế; Đảng bộ và các thế hệ lãnh đạo tỉnh luôn khẳng định quyết tâm và khát vọng phát triển, đưa ra các quyết sách, giải pháp phù hợp trong mỗi thời kỳ để đáp ứng kịp thời những yêu cầu đặt ra từ thực tiễn.  Quảng Trị đã đi lên và có bước tiến dài trên con đường đổi mới và phát triển.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng cho biết, Với những đóng góp to lớn trong kháng chiến cũng như trong hòa bình, Quảng Trị vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều danh hiệu cao quý: Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng nhất. Và hôm nay, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Quảng Trị tiếp tục vinh dự được đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh lần 2 vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm Ngày quê hương giải phóng.

Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật đặc biệt “Khát vọng Quảng Trị” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tỉnh Quảng Trị tổ chức. Chương trình gồm 3 nội dung chính: Mùa xuân giải phóng; dòng sông hoa đỏ; khát vọng hòa bình-Quảng Trị ngày mới. Chương trình nghệ thuật khắc họa sinh động, rõ nét về mảnh đất và con người Quảng Trị anh hùng từ trong chiến tranh đến hiện tại hòa bình và vươn lên phát triển.

Hương Diệp (tổng hợp)