Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi Lễ

"Thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang;

Thưa các đồng chí lãnh đạo các bộ ngành trung ương, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Trị qua các thời kỳ; 

Thưa các vị khách quốc tế, quý vị đại biểu, các cựu chiến binh, các tướng lĩnh cùng toàn thể đồng bào, đồng chí, 

Quảng Trị có một vai trò, vị trí và giá trị đặc biệt trong sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, trong đó phải kể đến mốc son của 50 năm trước, đó là sự kiện giải phóng tỉnh Quảng Trị và 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ. Trận chiến 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ là bản tráng ca hào hùng của quân và dân Quảng Trị nói riêng, cả nước nói chung, góp phần buộc Mỹ phải nối lại đàm phán, tiến đến ký kết hiệp định Paris; là cơ sở để quân và dân ta mở cuộc tấn công vũ bão, thần tốc làm nên đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền nam và thống nhất Tổ quốc.

Trước hết, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin gửi tới các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Trị qua các thời kỳ, các đồng chí lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các anh hùng, tướng lĩnh, các vị đại biểu, các vị khách quý cùng toàn thể đồng bào, đồng chí lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất!

Thưa đồng bào, đồng chí,

Quảng Trị có vị trí địa kinh tế, chính trị, quân sự đặc biệt quan trọng, là điểm tựa lịch sử của cuộc trường chinh giữ nước của dân tộc Việt Nam ta. Quảng Trị nơi vĩ tuyến 17 đi qua với dòng sông Bến Hải xinh đẹp đầy thơ mộng, nơi có chiếc cầu Hiền Lương hiền hòa như chính tên gọi. Chiến tranh khốc liệt khiến cho dòng sông Bến Hải và cầu Hiền Lương mang nỗi đau chia cắt đất nước, biến tình quê hương chia làm hai ngã rẽ.

Quảng Trị trở thành giới tuyến, gồng mình gánh chịu mưa bom lửa đạn vô cùng ác liệt. Chỉ trong 81 ngày đêm thị xã và Thành cổ Quảng Trị, với diện tích chưa đầy 3 km2 mà phải oằn mình hứng 328 nghìn tấn bom đạn, trung bình mỗi chiến sĩ phải gánh chịu 100 tấn bom, 200 quả đạn pháo, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử Mỹ đã ném xuống Hirosima Nhật Bản năm 1945.

Những câu thơ của chiến sĩ Thành cổ năm xưa Lê Bá Dương được khắc trên bia đá, gợi nên hình ảnh bi tráng của những người đồng chí, đồng đội đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc:
“Đò lên Thạch Hãn ơi… chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/ Có tuổi hai mươi thành sóng nước/ Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm”.

Song “Gươm nào chém được dòng Bến Hải/Lửa nào thiêu được dải Trường Sơn”, quân và dân tỉnh Quảng Trị đã làm nên nhiều chiến thắng vang dội: Vĩnh Linh lũy thép anh hùng, “Cồn Cỏ nở đầy hoa thắng trận”, cùng với những chiến thắng Đường 9 - Khe Sanh, Gio Linh - Cam Lộ,… Thừa thắng, quân và dân Quảng Trị đã cùng với cả nước dồn lực cho cuộc tổng tấn công chiến lược năm 1972 với thắng lợi của chiến dịch Trị - Thiên, giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Trị vào ngày 1/5, trở thành tỉnh đầu tiên của miền nam Việt Nam được giải phóng. Chiến thắng này là một trong những mốc son chói lọi, là kỳ tích của quân, dân Quảng Trị anh hùng; là thắng lợi của lòng yêu nước, ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.

Thưa đồng bào, đồng chí!

Nếu trong lịch sử, Quảng Trị đã là biểu tượng của tình yêu nước, của chí khí  oanh liệt hào hùng, trên dưới một lòng, gìn giữ độc lập, chủ quyền và thống nhất đất nước, thì ngày nay Quảng Trị đang ra sức phát triển kinh tế để xứng đáng với những gì cha ông ta đã hi sinh, các thế hệ tiền nhân của chúng ta đã vượt qua trong công cuộc mở mang bờ cõi và đấu tranh bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ.

Sông Bến Hải, vĩ tuyến 17 xưa kia được xem là nơi ghi dấu rất nhiều những mất mát của đồng bào, chiến sỹ ta thì ngày nay, Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây đang chung tay, đoàn kết, xây dựng nơi đây trở thành địa danh hấp dẫn du khách trong và ngoài nước, nhất là giới trẻ và những người yêu mến hòa bình.

Đến với Quảng Trị hôm nay, 50 năm sau ngày giải phóng, chúng ta chứng kiến sự đổi thay, vươn lên mạnh mẽ với một sức sống mới, khí thế mới. Quảng Trị đã viết nên câu chuyện cổ tích mà có thật về “thép nở hoa”. Sự hồi sinh thật khó hình dung từ một vùng đất bom cày đạn sới, nay từ diện mạo kinh tế đến đời sống xã hội tỉnh Quảng Trị không ngừng phát triển, thu nhập và mức sống người dân ngày càng được nâng lên rõ rệt. Ghi nhận những thành quả đã đạt được, Đảng và Nhà nước đã trao tặng cho tỉnh nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, trong ngày vui hôm nay, tỉnh Quảng Trị vinh dự lần thứ 2 được đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng những thành tựu to lớn mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị đã giành được trong suốt 50 năm qua.

Thưa toàn thể đồng bào, đồng chí! 

Tự hào là quê hương của Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn - nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam, một tư duy sáng tạo lớn của Đảng, chúng ta vừa tổ chức các hoạt động kỷ niệm 115 năm ngày sinh của đồng chí. Hôm nay, Quảng Trị tổ chức kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng cũng là dịp ôn lại truyền thống hào hùng của chặng đường vẻ vang, để mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi người dân Quảng Trị nêu cao hơn nữa quyết tâm hành động trong thời gian tới. Theo đó, tôi đề nghị Đảng bộ và chính quyền tỉnh Quảng Trị chú trọng một số vấn đề sau:

Thứ nhất, phát huy tính năng động, đổi mới, sáng tạo; khơi dậy khát vọng phát triển phồn vinh hạnh phúc; thúc đẩy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của đội ngũ lãnh đạo của tỉnh vì lợi ích chung; tiếp tục chú trọng công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh; tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ, sự đồng thuận của nhân dân; phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu; tích cực đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với quyết tâm cao hơn, hành động mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, hiệu quả hơn.

Thứ hai, cần nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, tích cực cải cách hành chính; thu hút đầu tư có chất lượng; xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có năng lực chuyên môn cao, khả năng thích ứng trước những thay đổi và đòi hỏi của sự phát triển kinh tế - xã hội; phát huy tài nguyên vốn con người, nhất là đặc tính thông minh, hiếu học, cần cù, chịu khó của người dân đất miền trung Quảng Trị.

Thứ ba, ưu tiên nguồn lực và ngân sách để phát triển đô thị và xây dựng nông thôn mới, tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, logistics trọng yếu của tỉnh, nhất là hệ thống giao thông huyết mạch, đặc biệt là các tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn, Cam Lộ - Vạn Ninh; đầu tư các công trình, dự án tạo động lực kích thích và lan tỏa kinh tế của tỉnh như các tuyến đường bộ từ cửa khẩu Quốc tế La Lay, Lao Bảo về cảng nước sâu Mỹ Thủy, phát huy lợi thế tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây; phối hợp với các tỉnh bạn Lào (Savannakhet, Salavan) nghiên cứu các chính sách chung cho phát triển kinh tế biên giới; đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm tại Khu kinh tế Đông Nam, Khu công nghiệp Quảng Trị làm hạt nhân, động lực cho thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, tạo việc làm tốt và nâng cao thu nhập cho người dân.

Thứ tư, tập trung tháo gỡ các nút thắt phát triển, tạo đột phá thực sự cho các ngành kinh tế có tiềm năng dựa trên các lợi thế của tỉnh như nông nghiệp xanh, năng lượng tái tạo, du lịch, kinh tế biển. Theo đó, Quảng Trị cần tìm cách phát huy lợi thế là tỉnh cửa ngõ ra biển Đông, xây dựng và phát triển các trục kinh tế kết nối Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị với Hành lang kinh tế Đông Tây và Khu kinh tế - thương mại đặc biệt Lao Bảo.

Thứ năm, chú trọng đầu tư xứng đáng cho giáo dục và y tế, thực hiện tốt các chính sách xã hội, quan tâm chăm lo tốt những đối tượng chính sách, gia đình người có công với cách mạng, Mẹ Việt Nam Anh hùng, người nghèo, trẻ em khó khăn, người yếu thế trong xã hội; thực hiện tốt chương trình xây dựng nông thôn mới, gìn giữ và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, nhất là các di tích cách mạng, biến nơi đây thành những "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống yêu nước, khí phách anh hùng của quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ không chỉ trong tỉnh mà cho thế hệ trẻ cả nước.

Tôi cũng đề nghị Quảng Trị tập trung thực hiện tốt việc xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; chủ động ứng phó, không để bị động, bất ngờ, xảy ra vụ việc phức tạp, điểm nóng; giữ vững an ninh biên giới, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; làm tốt công tác phòng, chống, ngăn chặn các loại tội phạm. Nâng cao hiệu quả, đổi mới phương thức hoạt động đối ngoại với các tỉnh, các nước trên trục hành lang kinh tế Đông - Tây, góp phần tăng cường mối quan hệ hòa bình, hữu nghị với các nước trong khu vực.

Kính thưa đồng bào, đồng chí,

Với tấm lòng trân trọng đối với quê hương Quảng Trị anh hùng, tình cảm yêu mến đối với đồng bào, đồng chí Quảng Trị, tôi tin tưởng sâu sắc rằng, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Quảng Trị sẽ tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, ý chí kiên cường, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ vượt qua thách thức, đoàn kết thống nhất, đổi mới, năng động, sáng tạo và bứt phá mới trong phát triển kinh tế - xã hội, trước mắt phấn đấu đưa Quảng Trị trở thành tỉnh có trình độ phát triển thuộc nhóm trung bình cao của cả nước đến năm 2025 theo mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, góp phần đem lại sự phồn vinh và hạnh phúc cho nhân dân mà Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra.

Hãy phấn đấu để vĩ tuyến 17, sông Bến Hải trở thành biểu tượng trỗi dậy mới về phát triển kinh tế-xã hội, hãy tạo nên những “kỳ tích sông Thạch Hãn và sông Bến Hải”, để tri ân các bậc tiền nhân, xương máu của cha ông đã hòa xuống những dòng sông bất tử; xứng đáng với trang sử hào hùng, oanh liệt của vùng đất địa danh này.

Xin chúc các đồng chí lãnh đạo, các đồng chí đại biểu, các vị khách quý, cùng đồng chí, đồng bào tỉnh Quảng Trị sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!"