Chiều nay (24/7), PGS.TS Đào Trọng Tứ, nguyên Phó tổng thư ký Ủy ban sông Mekong đã trả lời Dân Việt về những tác động tới Việt Nam từ việc đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào bị vỡ vào đêm qua 23/7.

PGS.TS Đào Trọng Tứ cho biết: "Theo thông tin tôi nắm được, đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy cao 73 mét và dung tích khoảng 1 tỷ m3. Hiện nay đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy chưa đi vào hoạt động, đây là dự án được Hàn Quốc đầu tư và có nhiều nhà thầu của một vài nước khác".

"Chính vì chưa đi vào hoạt động nên tôi cho rằng đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy có thể chưa tích đủ nước. Nếu cùng một lúc cả 1 tỷ m3 nước đó mà đổ xuống thì không biết hậu quả sẽ lớn như thế nào cho người dân sống ở xung quanh đó" - PGS.TS Đào Trọng Tứ nhận định.

Đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào bị vỡ khiến hàng trăm người mất tích và thiệt mạng, hơn 6.600 người rơi vào tình cảnh mất nhà cửa do nước lũ.  Ảnh: IT

Thế giới chưa có tiền lệ có 1 đập tương tự như thế bị vỡ. Rõ ràng hiện nay người dân vùng xung quanh đập đang chịu hậu quả nặng nề từ việc vỡ đập thuỷ điện này.

PGS.TS Đào Trọng Tứ cho biết, có thông tin báo chí Việt Nam cho rằng hồ thuỷ điện này có sức chứa 5 tỷ m3 nước, theo tính toán của tôi, nếu hồ thuỷ điện này có sức chứa 5 tỷ m3 thì ảnh hưởng sẽ kinh khủng. Ảnh hưởng đến Việt Nam cũng rất lớn. Chỉ cần 3-4 ngày sau nước từ hồ đập này sẽ về đến đồng bằng sông Cửu Long, lúc đó các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửa Long nước lên rất nhanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh hoạt, giao thông, nông nghiệp và nhiều tác động xã hội khác nữa.

Đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy bị vỡ gây ngập lụt ở ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào. Ảnh: IT

"Tuy nhiên Lào không có hồ nào lớn để chứa được 5 tỷ m3 nước. Sau sự việc này, chúng ta cũng rút ra được nhiều bài học quan trọng trọng việc xây dựng đập thuỷ điện cũng như các biện pháp ứng phó nếu trường hợp xấu nhất xảy ra" - PGS.TS Đào Trọng Tứ khẳng định

Cũng trao đổi về tác động của đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy bị vỡ, GS.TSKH Phạm Hồng Giang - Chủ tịch Hội Đập lớn Việt Nam cho rằng: "Đây là đập không lớn nằm ở nhánh sông của Lào, và cách VN khoảng 800km, dọc theo dòng sông. Chính vì vậy việc vỡ đập này sẽ không có nhiều tác động tới nước ta".

Vị trí của Đập thủy điện Xe Pian - Xe Namnoy.

Trước đó, vào đêm 23/7 đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào bị vỡ. Hàng trăm người mất tích và nhiều người ở 6 làng thuộc huyện Sanamxay, tỉnh Attapeu, đông nam Lào, được cho là đã thiệt mạng, theo hãng thông tấn Lào LNA. Hơn 6.600 người rơi vào tình cảnh mất nhà cửa do nước lũ. 

Số người mất tích chính xác vẫn chưa được công bố. "Chúng tôi chưa có báo cáo chính thức về sự cố, chúng tôi vẫn đang thu thập thông tin", quan chức chính phủ Lào cho biết.

Thủ tướng Thongloun Sisoulith đã hoãn cuộc họp chính phủ thường kỳ tháng 8 và dẫn đầu đoàn quan chức cấp cao đến hiện trường thị sát hoạt động cứu hộ và cứu trợ. 

Cán bộ ngoại giao Việt Nam tại tỉnh Pakxe cho biết đã có mặt ở hiện trường nhưng chưa xác định được có nạn nhân người Việt nào hay không. Đại sứ quán Việt Nam đang phối hợp với giới chức Lào để tiến hành công tác bảo hộ công dân nếu có công dân Việt bị ảnh hưởng trong vụ vỡ đập thủy điện. 

Việc xây dựng đập thủy điện ở Lào chủ yếu phục vụ mục đích xuất khẩu năng lượng. Các dự án này thường gây tranh cãi do lo ngại phá hoại môi trường và khiến những cộng đồng dân cư phải di dời đến nơi ở mới. Lào hiện có 10 đập thủy điện đang hoạt động, 10-20 công trình đang xây dựng và hàng chục dự án đang lên kế hoạch.

Theo Đình Thắng/Báo Dân Việt