Những mô hình, cách làm hay trong công tác bảo vệ môi trường nông thôn được người dân Thủ đô hưởng ứng tích cực

Nhiều mô hình, cách làm hay

Khi bắt tay vào xây dựng NTM, cả 16/16 xã của huyện Mê Linh đều chưa đạt tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm. Huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức để người dân tự giác dọn vệ sinh hằng tuần; trồng hoa, cây xanh trên các tuyến đường; tạo bức tường bích họa làm đẹp xóm làng. Việc thực hiện tốt các phong trào “Vì môi trường xanh - sạch - đẹp”, “Không đổ rác, phế thải ra đường, nơi công cộng” và lan tỏa mô hình tự quản “Khu dân cư an toàn sáng, xanh, sạch, đẹp” đã giúp Mê Linh xây dựng được hàng chục kilômét tuyến đường tự quản xanh - sạch -  đẹp -  nở hoa - kiểu mẫu. Hội Phụ nữ huyện cũng đã xây dựng và duy trì mô hình “Sạch đồng ruộng” tại 16 xã, thành lập 32 tổ bảo vệ môi trường để thu gom vỏ bao thuốc bảo vệ thực vật và hàng tấn rác thải các loại trên toàn bộ diện tích đất nông nghiệp và xây dựng các bể chứa rác thải tại cánh đồng. Nhờ đó, diện mạo NTM của huyện ngày càng hiện đại, văn minh.

Tại huyện Thạch Thất, mô hình “Dân vận khéo trong thực hiện vệ sinh sạch đường làng, sạch đồng ruộng” của Hội Phụ nữ huyện đã giúp địa phương xây dựng được hàng trăm đoạn đường phụ nữ tự quản, đường hoa, tường tranh bích họa và biến nhiều điểm chân rác thành đường hoa. 57 điểm sinh hoạt cộng đồng trên địa bàn cũng được các hội viên trồng hoa, cây xanh, vệ sinh môi trường. Đặc biệt, các xã duy trì nền nếp vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào sáng thứ 7, chủ nhật hàng tuần, các ngày lễ, tết; lắp đặt hàng trăm thùng chứa rác thải sinh hoạt, thùng, bể chứa vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật góp phần bảo vệ môi trường và hoàn thành tiêu chí NTM trên địa bàn.

Còn ở Chương Mỹ, các cấp Hội Nông dân đã tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên thành lập các câu lạc bộ tham gia bảo vệ môi trường; mô hình thu gom vỏ thuốc bảo vệ thực vật và mô hình không đốt rơm rạ sau thu hoạch trên cánh đồng. Cùng với đó, Hội Phụ nữ các cấp cũng xây dựng được hàng trăm đoạn đường phụ nữ tự quản xanh - sạch - đẹp - nở hoa và duy trì có hiệu quả cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”; mô hình phụ nữ chung tay bảo vệ môi trường, sử dụng làn nhựa để giảm thiểu sử dụng túi nilon.

Có thể thấy, những năm qua, việc bảo vệ môi trường trong xây dựng NTM ở các địa phương trên địa bàn Thủ đô được triển khai ngày càng tích cực. Trong đợt phát động thi đua xây dựng mô hình “Nông dân tham gia bảo vệ môi trường năm 2021”, lãnh đạo TP Hà Nội khẳng định, từ năm 2015 đến nay, tỷ lệ thu gom chất thải sinh hoạt, chất thải y tế trên địa bàn đạt 98 - 100%; việc xử lý ô nhiễm nguồn nước thải đạt hiệu quả rõ rệt. Chất lượng môi trường nông thôn tiếp tục được cải thiện đáng kể. Công tác bảo vệ môi trường ở các địa phương cần tiếp tục được phát huy và lan tỏa những mô hình mới, cách làm hay để môi trường nông thôn Thủ đô ngày càng văn minh.

Lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song theo đánh giá của các địa phương, môi trường vẫn là tiêu chí khó thực hiện và phải được gìn giữ thường xuyên. Nguyên nhân do môi trường nông thôn đang chịu sức ép ô nhiễm ngày càng lớn từ sự gia tăng dân số; sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi; người dân vẫn còn chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu dân cư; bỏ trống khâu xử lý chất thải gây ảnh hưởng đến môi trường.

Bên cạnh đó, với hơn 1.350 làng nghề và làng có nghề, vấn đề môi trường nông thôn tại các địa bàn này cũng đang ở mức báo động. Kết quả điều tra, khảo sát, lấy mẫu và phân tích nguồn nước tại 292 làng nghề trên địa bàn thành phố từ năm 2017 - 2020 cho thấy: Có 139 làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng; 95 làng nghề ô nhiễm, tỷ lệ nước thải làng nghề được thu gom, xử lý chỉ chiếm khoảng 5,2%.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội Nguyễn Văn Chí, hầu hết các làng nghề của Hà Nội đều chưa có hệ thống hạ tầng đạt yêu cầu, nhất là hệ thống cấp thoát nước thải thiếu đồng bộ. Do đó, nước thải đều xả thẳng ra môi trường với độ ô nhiễm ở mức rất cao mà không qua bất cứ hệ thống xử lý nào. Không chỉ vậy, vẫn còn hiện tượng người dân đổ trộm hoặc tự ý đốt bỏ rác thải, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống dân sinh.

Để khắc phục khó khăn trong công tác bảo vệ môi trường nông thôn, góp phần thực hiện tốt tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, thành phố đã ban hành nhiều chính sách như: Hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng công trình trạm xử lý chất thải đầu mối của khu thu gom xử lý chất thải tập trung, khu tập kết chất thải rắn; xây dựng nhà máy xử lý nước thải làng nghề tại các huyện với công nghệ xử lý sinh học khép kín và dây chuyền thiết bị hiện đại. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các khu xử lý nước thải làng nghề tập trung; nâng cấp các hệ thống xử lý môi trường cũ không đáp ứng yêu cầu;…

Ngoài ra, theo Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Nguyễn Văn Chí, các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân để nâng cao ý thức thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ môi trường và khuyến khích, lan tỏa các mô hình, cách làm hay trong cộng đồng.

Đào Cảnh