Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cùng các đồng chí trong Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì Hội nghị Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sáng ngày 23/1/2024

Năm qua, các tầng lớp nhân dân tiếp tục tin tưởng tuyệt đối vào vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; ghi nhận sự cố gắng, nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong công tác điều hành quyết liệt, linh hoạt, hiệu quả; đề ra nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn trong phục hồi phát triển kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát; tập trung xử lý kịp thời một số hệ lụy sau đại dịch Covid-19. Nhân dân quan tâm theo dõi, đánh giá cao công tác đối ngoại toàn diện của Đảng, ngoại giao Nhà nước; ghi nhận và đánh giá cao các cấp, các ngành, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận đã quan tâm thực hiện tốt chính sách chăm lo cho người nghèo và an sinh xã hội. Nhân dân đồng tình và ủng hộ Đảng, Nhà nước đã quyết liệt chỉ đạo việc điều tra, truy tố, xét xử công khai các vụ án tham nhũng gây thất thoát tài sản của Nhà nước; phát hiện và xử lý nhiều sai phạm trong công tác tổ chức và cán bộ; kịp thời xử lý kỷ luật một số cán bộ lãnh đạo cao cấp do thiếu trách nhiệm trong quản lý, vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng... qua đó củng cố, tăng cường niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước.

Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cùng các đồng chí trong Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chủ trì Hội nghị Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lần thứ 17, khóa IX

Trong bối cảnh đó, bám sát sự lãnh đạo của Đảng; với tinh thần quyết tâm, chủ động, hệ thống Mặt trận các cấp không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, triển khai, hoàn thành nhiệm vụ đã đề ra theo kế hoạch và các nhiệm vụ mới đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.

Củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Hội nghị Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam lần thứ 18, khóa IX

Có thể khẳng định, năm 2023, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đã chủ động bám sát lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, chủ trương, chính sách của Nhà nước, tập trung triển khai các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch đã xác định và các nhiệm vụ đột xuất, phát sinh theo hướng trọng tâm, trọng điểm, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, coi trọng thực chất, hiệu quả, với những kết quả, điểm nhấn nổi bật như:

Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều văn bản quan trọng về đại đoàn kết, về MTTQ Việt Nam như: Nghị quyết số 43-NQ/TW, ngày 24/11/2023 về “Tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc”; Chỉ thị 22-CT/TW ngày 25/5/2023 của Ban Bí thư về lãnh đạo Đại hội MTTQ Việt Nam các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam lần thứ X, nhiệm kỳ 2024 - 2029; Thành lập Đảng đoàn MTTQ Việt Nam theo Quy định 97-QĐ/TW ngày 7/2/2023 của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, mối quan hệ công tác của đảng đoàn, ban cán sự đảng ở Trung ương, trong đó, Đảng đoàn MTTQ Việt Nam là 1 trong 3 Đảng đoàn do Bộ Chính trị quyết định thành lập và thành viên Đảng đoàn được mở rộng hơn; Quyết định 120-QĐ/TW ngày 6/9/2023 của Bộ Chính trị quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, bộ máy Cơ quan UBTW MTTQ Việt Nam.

Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến chủ trì Hội nghị Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam lần thứ 18, khóa IX

Cùng với đó, công tác chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai nhiệm vụ được thực hiện đồng bộ trong hệ thống Mặt trận từ Trung ương đến địa phương, cơ sở. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp cơ bản bám sát hướng dẫn của Mặt trận cấp trên và chỉ đạo của cấp ủy; phối hợp với chính quyền và các tổ chức thành viên cùng cấp để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ đề ra.

Công tác tuyên truyền kết quả và các chủ trương, chính sách được ban hành tại các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, các kỳ họp Quốc hội khoá XV, các hoạt động, sự kiện của MTTQ Việt Nam được triển khai kịp thời. Việc lắng nghe, nắm bắt ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân được thực hiện nề nếp để phản ánh với Đảng, Nhà nước. Công tác dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài đạt được nhiều kết quả tích cực.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện nghi thức bấm nút ra mắt và phát hành bản điện tử cuốn sách “Phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Nhân dịp kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam - Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930 - 18/11/2023), UBTƯ MTTQ Việt Nam đã chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách "Phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Với 748 trang cuốn sách là tài liệu quý về xây dựng và phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng cống hiến trong cán bộ, đảng viên, nhân dân và toàn hệ thống chính trị về chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước đối với nhiệm vụ phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tinh thần đổi mới của MTTQ Việt Nam trong công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân

Năm 2023 cũng ghi dấu tinh thần đổi mới của MTTQ Việt Nam trong công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân. Công tác nắm tình hình và tiếp xúc với các tầng lớp nhân dân được MTTQ các cấp thực hiện nền nếp, kịp thời phản ánh tình hình nhân dân, đoàn viên, hội viên, đề xuất giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Qua việc duy trì xây dựng báo cáo về tình hình nhân dân, Ủy ban MTTQ ở 3 cấp đã ban hành 27.566 báo cáo tình hình nhân dân, tổ chức 40.069 hội nghị lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân.

Bà Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương chụp ảnh lưu niệm cùng đại biểu tham dự Hội nghị Tổng kết 20 năm tổ chức Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư

Sau 20 năm tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết về nâng cao chất lượng, hiệu quả tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư. Với sự kế thừa ý nghĩa này, Mặt trận sẽ tiếp tục sứ mệnh của mình là trung tâm đoàn kết, cổ vũ tinh thần yêu nước, khát vọng xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, phồn vinh, hạnh phúc.

Tại các địa phương, các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước tiếp tục được triển khai thực hiện với nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo. Công tác chăm lo cho người nghèo và an sinh xã hội và cứu trợ được thực hiện hiệu quả, đúng đối tượng. Tiêu biểu là việc triển khai thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên và các tỉnh Tây Bắc, thiết thực kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024).

Ngay sau khi Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Lễ phát động ủng hộ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên với  chủ đề “Triệu tấm lòng yêu thương - Nghìn mái nhà hạnh phúc”, Ủy ban MTTQ nhiều tỉnh, thành phố ban hành kế hoạch, tổ chức vận động, chuyển kinh phí ủng hộ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên - Tây Bắc. Với nguồn lực tiếp nhận được, Quỹ “Vì người nghèo” tỉnh Điện Biên đã phân bổ số tiền 222,5 tỷ đồng để hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết cho các hộ nghèo. Đến nay, tiến độ làm nhà của tỉnh Điên Biên cơ bản đảm bảo theo đúng kế hoạch tiến độ của Đề án đặt ra. Trong tổng số 5.000 nhà, đã có 4.888 nhà đã hoàn thành, bàn giao, chỉ còn 112 nhà sẽ hoàn thành trước Tết nguyên đán Giáp thìn 2024.

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang trao kinh phí ủng hộ đợt 1 với trị giá 200 tỷ đồng tương đương 4.000 căn nhà đại đoàn kết cho tỉnh Điện Biên. Ảnh: Quang Vinh.

Bên cạnh đó, các hoạt động vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội ghi nhận sự nỗ lực của hệ thống Mặt trận trong công tác chăm lo cho người nghèo. Tính đến ngày 5/12/2023, Ủy ban MTTQ 4 cấp đã vận động Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội được trên 2.752 tỷ đồng, trong đó Quỹ “Vì người nghèo” 4 cấp vận động được trên 888 tỷ đồng; các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp ủng hộ chương trình an sinh xã hội trực tiếp các địa phương trên 1.864 tỷ đồng. Cùng với sự hỗ trợ của ngân sách Nhà nước và sự trợ giúp của cộng đồng, Mặt trận các cấp đã giúp đỡ xây mới và sửa chữa được 19.618 căn nhà Đại đoàn kết cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn; hỗ trợ trên 1,2 triệu lượt người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn về khám chữa bệnh; giúp đỡ trên 95.000 lượt học sinh, sinh viên về học tập; hỗ trợ trên 22.700 lượt người nghèo về phát triển sản xuất và hỗ trợ xây dựng hàng trăm công trình dân sinh.

Giám sát, phản biện tập trung vào những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân

Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến chủ trì Hội nghị lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về Dự thảo Luật Đất đại (sửa đổi) - tháng 2/2023

Cũng trong năm 2023, công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam tiếp tục có nhiều bước tiến và đạt được những kết quả quan trọng. Nội dung, phương thức giám sát ngày càng thực chất, tập trung vào những vấn đề quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, góp phần tăng cường quyền làm chủ, sự đồng thuận của nhân dân trong xây dựng đất nước, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh.

Bám sát Chỉ thị số 18-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội năm 2023, UBTƯ MTTQ Việt Nam đã chủ trì thực hiện 6 nội dung giám sát với nhiều vấn đề được nhân dân quan tâm như giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về bồi thường, hỗ trợ tái định cư một số dự án trọng điểm, một số dự án chậm tiến độ, đầu tư dở dang ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân; giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri và nhân dân của các bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp; Giám sát việc xây dựng các dự án, công trình đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi theo Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I (2021 - 2025)… Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố cũng phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền tổ chức 15.237 đoàn giám sát, giám sát thông qua nghiên cứu xem xét 19.349 văn bản đối với những vấn đề liên quan mật thiết đến đời sống nhân dân.

Bên cạnh hoạt động giám sát, UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổ chức phản biện xã hội đối với các dự thảo luật quan trọng, bao gồm: Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), và tổ chức góp ý nhiều văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, Ủy ban MTTQ các cấp, các tổ chức thành viên đã triển khai bài bản, tích cực, hiệu quả trong việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tổ chức 12 hội nghị, hội thảo với 230 lượt ý kiến góp ý; Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố đã tổ chức 51.153 hội nghị, hội thảo với gần 1,4 triệu lượt góp ý vào hầu hết các ý kiến của toàn bộ dự thảo. Kết quả UBTƯ MTTQ Việt Nam đã nhận được tổng số trên 8,3 triệu ý kiến góp ý của các tổ chức, cá nhân vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Nhiều ý kiến của Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên đã được tổng hợp, tiếp thu đưa vào báo cáo trình Quốc hội. Tại kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khoá XV đã thông qua Luật Đất đai (sửa đổi).

Đại biểu hai nước Việt Nam - Trung Quốc chụp ảnh lưu niệm tại Lễ khai mạc

Năm 2023 cũng ghi dấu ấn đậm nét trong công tác đối ngoại nhân dân của MTTQ Việt Nam. Nổi bật trong đó là tổ chức thành công Chương trình Giao lưu hữu nghị giữa UBTƯ MTTQ Việt Nam với Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc và MTTQ - Chính hiệp các tỉnh/khu tự trị biên giới hai nước lần thứ hai tại tỉnh Quảng Ninh. Thành công của chương trình góp phần tích cực vào việc cụ thể hóa và thực hiện nhận thức chung giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về thúc đẩy hơn nữa và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam -Trung Quốc.

MTTQ Việt Nam cũng đã tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân thông qua việc trao đổi đoàn cấp cao giữa UBTƯ MTTQ Việt Nam với Hội đồng Kinh tế Xã hội và các tổ chức tương đương (AICESIS) tại Liên bang Nga, Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước, Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba, Hội đồng Quốc gia Mặt trận đoàn kết phát triển Tổ quốc Campuchia, Hiệp hội Nhân dân Singapore. Thông qua các hoạt động đối ngoại nổi bật, phong phú đã góp phần phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam tham gia công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới…

Công tác kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực cán bộ Mặt trận được triển khai nghiêm túc, bảo đảm quy định; đặc biệt là việc đề xuất hoàn thiện cơ chế và điều kiện đảm bảo hoạt động của Mặt trận tiếp tục được quan tâm, chú trọng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến ký kết phối hợp giữa Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam.

Công tác phối hợp với Nhà nước ngày càng hiệu quả, thực chất. Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tiếp tục làm tốt vai trò chủ trì, phối hợp và thống nhất hành động với các tổ chức thành viên trong triển khai các nội dung, nhiệm vụ. Nổi bật là tổ chức Hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 19/2008/NQLT/CP-UBTUMTTQVN và ký kết Nghị quyết liên tịch số 01/2023/NQLT-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN ngày 10/10/2023 về công tác phối hợp giữa Chính phủ với Đoàn Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin được triển khai tích cực, khai thác hiệu quả hệ thống kênh thông tin, truyền thông của Mặt trận, mạng xã hội trực tuyến thông qua “Trang cộng đồng” (Fanpage) của MTTQ Việt Nam.

Năm 2023 khép lại với những dấu ấn rất đáng tự hào của cả hệ thống Mặt trận. Những thành quả đó cũng là tiền đề, động lực để những người làm Mặt trận vững bước tiến vào năm mới với khí thế mới, niềm tin mới, thắng lợi mới.

Hương Diệp - ảnh Quang Vinh