Nhân rộng mô hình khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường tại tỉnh Yên Bái.

Đưa ra cách làm hợp lý

Ngay từ những ngày đầu năm 2019, Ủy ban MTTQ các cấp tỉnh Yên Bái đã đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và tổ chức lễ hội. Bên cạnh đó, từng khu dân cư (KDC) cũng bổ sung các nội dung về bảo vệ môi trường (BVMT) vào hương ước, quy ước của cộng đồng và lấy đó làm tiêu chí đánh giá, xếp loại khu dân cư văn hóa, gia đình văn hóa.

Không dừng lại ở đó, MTTQ các cấp còn phối hợp với các tổ chức thành viên, các ngành chức năng tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Giờ Trái đất, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học, Tuần lễ Biển và hải đảo Việt Nam và chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn…

Qua đó, đã tác động tích cực đến ý thức của cộng đồng và người dân trong việc BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, Ủy ban MTTQ tỉnh còn phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường duy trì 43 mô hình điểm “KDC tự quản bảo vệ môi trường” được xây dựng từ năm 2007.

Đến nay, các mô mình hoạt động hiệu quả đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội về công tác BVMT. Theo đó, việc BVMT sống đã dần trở thành thói quen của người dân trong sinh hoạt tại cộng đồng dân cư.

Không chỉ là địa phương đi đầu trong xây dựng nông thôn mới của tỉnh, xã Tuy Lộc, thành phố Yên Bái còn là điểm sáng trong xây dựng các mô hình tự quản. Xã có 6 thôn nhưng có tới gần 20 Tổ tự quản do MTTQ và tổ chức đoàn thể trong xã phụ trách. Các tổ tự quản đã phát huy hiệu quả trong việc tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, BVMT sống “sáng - xanh - sạch - đẹp”.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tuy Lộc cho biết, nhằm phát huy tính tự chủ, tự quản và trách nhiệm của người dân trong tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và các phong trào thi đua yêu nước, Ủy ban MTTQ xã đã tích cực triển khai xây dựng các mô hình tổ tự quản trên nhiều lĩnh vực như: Đảm bảo an ninh trật tự, BVMT, xây dựng nếp sống văn minh… Đến nay, hoạt động của các tổ tự quản đã đi vào nề nếp, có sức lan toả rộng khắp, trở thành phong trào tự nguyện, tự giác của người dân trong việc BVMT.

Còn tại KDC Đồng Phú, phường Nam Cường, thành phố Yên Bái, sau 2 năm triển khai mô hình điểm “KDC tự quản BVMT ứng phó với biến đổi khí hậu” ý thức BVMT của người dân đã được nâng lên, góp phần thực hiện hiệu quả Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Bà Đoàn Thị Oanh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ phường Nam Cường cho biết, để thay đổi hành vi và trách nhiệm của mỗi người dân trong tham gia BVMT, Mặt trận đã phối hợp với chính quyền, các tổ chức đoàn thể của phường tích cực lồng ghép các nội dung tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân và các hộ kinh doanh dịch vụ thực hiện tốt việc thu gom rác thải, BVMT. Đến nay hơn 235 gia đình trong KDC Đồng Phú đều luôn nêu cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo đảm ngõ, phố, khuôn viên gia đình luôn sạch sẽ. Từ thành công tại KDC Đồng Phú, mô hình tự quản bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu đã được nhân ra diện rộng.

Nhân rộng mô hình

Nhận thức đúng vai trò trong công tác BVMT, Ủy ban MTTQ tỉnh Yên Bái đã phối hợp với các tổ chức thành viên, các ngành chức năng đổi mới tuyên truyền, nâng cao nhận thức để người dân đồng hành cùng chính quyền địa phương chú trọng xây dựng các mô hình KDC tự quản BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu. Do đó, để chung tay BVMT, năm 2020 các cấp Hội Nông dân trên địa bàn tỉnh đã phối hợp với MTTQ và các tổ chức đoàn thể thực hiện hoàn thành 39 mô hình về thu gom rác thải, BVMT xanh, sạch, đẹp.

Cùng với Hội Nông dân, phát huy tinh thần xung kích của tuổi trẻ trong giữ gìn và BVMT, thời gian qua, tỉnh đoàn Yên Bái đã tổ chức nhiều hoạt động chung tay BVMT sống. Đặc biệt thực hiện ngày “Chủ nhật xanh”. Hàng tuần, các đoàn viên tổ chức ra quân vệ sinh môi trường tại một địa phương, qua đó góp phần lan tỏa ý thức chung tay BVMT trong cộng đồng. Đặc biệt, thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực BVMT.

Năm 2019, thực hiện Chương trình hành động số 144 của Tỉnh ủy, MTTQ các cấp trong tỉnh đã xây dựng được 2.347 mô hình, trong đó có 463 mô hình có lồng ghép với nội dung BVMT ở KDC. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa Uỷ ban MTTQ tỉnh với các tổ chức thành viên, các ngành chức năng trong việc BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu, nhiều tồn tại và các điểm phát sinh ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh đã được xử lý tốt…

Theo ông  Giàng A Tông, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Yên Bái, các mô hình “KDC tự quản BVMT” điểm đã được tỉnh nhân rộng hoạt động hiệu quả đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội về công tác BVMT. Từ những mô hình ban đầu, đến nay ý thức người dân đã được nâng lên một bước đáng kể. Việc nâng cao ý thức người dân đối với việc BVMT sống đang dần trở thành thói quen, nếp sống tốt. Tính chủ động của các tầng lớp nhân dân trong việc tham gia xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước đã góp phần khắc phục những tâp tục, thói quen cũ trong sản xuất, sinh hoạt, tiêu dùng ảnh hưởng đến môi trường. Từ những mô hình điểm, bà con nhân dân đã thực hiện tốt hơn các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.

Theo đó, từng KDC cũng bổ sung các nội dung BVMT vào các hương ước, quy ước của cộng đồng và lấy đó làm tiêu chí đánh giá, xếp loại khu dân cư văn hóa, gia đình văn hóa. Kết quả qua từng năm, KDC đạt “Khu dân cư văn hóa” và gia đình đạt danh hiệu “gia đình văn hóa” năm sau tăng hơn so với năm trước.

“Thời gian tới, Ủy ban MTTQ các cấp trong tỉnh Yên Bái sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức trong việc tham gia các mô hình tự quản; đoàn kết, hỗ trợ phát triển kinh tế, BVMT, xây dựng địa bàn dân cư lành mạnh, an toàn. Bên cạnh đó, MTTQ cũng sẽ tiếp tục phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng; xây dựng lực lượng nòng cốt có khả năng tập hợp, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước tại địa phương. Xây dựng các mô hình tự quản trên cơ sở tự nguyện, tự giác, tự chịu trách nhiệm, tự chủ về kinh phí, hoạt động theo quy chế, hướng đến mục tiêu mang lại lợi ích cho người dân, được người dân đồng tình, ủng hộ, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc”, ông Tông chia sẻ.  

PHƯƠNG NGUYÊN