Phụ nữ dân tộc Dao ở xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu, thêu trang phục truyền thống. Ảnh: Nguyên Ngọc.

 Hiệu quả từ những chính sách riêng có

Có thể thấy rằng, các xã vùng đồng bào DTTS, miền núi trên địa bàn luôn được sự quan tâm của tỉnh; thể hiện bằng những chính sách thiết thực, phù hợp, được các địa phương triển khai, thực hiện trong suốt những năm qua. Giai đoạn 2016-2020, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết 50/NQ-HĐND tháng 12/2016 “Về việc bố trí nguồn lực đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”. Tháng 1/2017, UBND tỉnh ban hành Quyết định 196/QĐ-UBND “Về việc phê duyệt Đề án nhiệm vụ và giải pháp đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu, chương trình 135 giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” (Đề án 196).

Với những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể mà nghị quyết, đề án đưa ra, các sở, ngành, địa phương, lực lượng, đoàn thể, doanh nghiệp và người dân cùng đồng lòng vào cuộc, tạo nên bước chuyển mạnh ở khu vực đồng bào DTTS, miền núi của tỉnh.

Người dân xã Húc Động, huyện Bình Liêu phơi quế sau thu hoạch.

Diện mạo nơi đây có nhiều đổi mới. Công tác giảm nghèo đạt kết quả tích cực, tỷ lệ giảm nghèo trung bình hằng năm giai đoạn 2016-2020 là 1,87%/năm. Thu nhập bình quân đầu người tăng gấp hơn 2,5 lần so với năm 2015. Các chính sách an sinh xã hội được bảo đảm. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện, nâng cao. Nếp sống văn hóa mới được duy trì. Nhiều phong tục tập quán tốt đẹp được giữ vững. Niềm tin của đồng bào với Đảng, chính quyền được củng cố tăng cường; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo; thế trận an ninh nhân dân, thế trận quốc phòng gắn với thế trận lòng dân vững chắc được tăng cường, chủ quyền an ninh biên giới được giữ vững, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Quảng Ninh đã thực hiện thành công mục tiêu đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành Chương trình 135 giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh trước 1 năm so với kế hoạch.

Cán bộ Ngân hàng CSXH huyện Ba Chẽ (phía trái) khảo sát nhu cầu vay vốn của người dân xã Đồn Đạc, huyện Ba Chẽ. Ảnh: Cao Quỳnh

Để xóa khoảng cách vùng miền

Thực tế cho thấy, dù tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh đã giảm mạnh, chỉ còn số lượng ít, nhưng lại chủ yếu rơi vào khu vực miền núi, biên giới, hải đảo. Các hộ thoát nghèo nơi đây cũng chưa bền vững; sản xuất của bà con còn nhỏ lẻ, manh mún, chất lượng giáo dục, y tế còn hạn chế... tạo chênh lệch khá lớn về trình độ phát triển vùng miền...

Chính bởi vậy, ngày 17/5/2021 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU “Về phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”. Đây là nghị quyết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm thực hiện tăng trưởng bao trùm, hướng tới sự phát triển bền vững, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Theo đó, Quảng Ninh đã mở rộng phạm vi, địa bàn thụ hưởng chương trình đến các xã, thôn bản biên giới, hải đảo (67 xã, phường, gồm: 56 xã vùng DTTS, miền núi, biên giới và 11 xã đảo) và gắn nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội với đảm bảo vững chắc quốc phòng- an ninh. Các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ đều xây dựng phấn đấu cao hơn chỉ tiêu Quốc hội và Chương trình mục tiêu quốc gia đặt ra.

Các lực lượng trên địa bàn xã Hải Sơn (TP Móng Cái) chung tay cùng hộ gia đình ông Lò A Sằn (bản 26 hộ, thôn Thán Phún Xã) xây dựng vườn mẫu đạt chuẩn NTM vào đầu năm 2021. Ảnh: Thái Cảnh

HĐND tỉnh Quảng Ninh cũng ban hành Nghị quyết số 16/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 "Phê duyệt Chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030". Theo đó, trong 5 năm, ngân sách nhà nước các cấp dành khoảng 4.000 tỷ đồng (tương đương 3% tổng chi ngân sách địa phương) để thực hiện chương trình. Riêng năm 2021, HĐND tỉnh phân bổ nguồn kinh phí 200 tỷ đồng chi cho các dự án hỗ trợ đầu tư hạ tầng thiết yếu và ủy thác cho vay Ngân hàng Chính sách xã hội tạo sinh kế cho đồng bào.

Được biết, tỉnh cũng đang chỉ đạo xây dựng “Đề án tổng thể phát triển hoàn thiện hạ tầng giao thông, khai thác, phát huy tiềm năng, lợi thế du lịch gắn với chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, góp phần giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống nhân dân tại các địa phương Bình Liêu - Tiên Yên - Ba Chẽ giai đoạn 2021-2025". Đây là 3 địa bàn có đông đồng bào DTTS nhất tỉnh và cũng là địa bàn khó khăn nhất tỉnh. Điều này thể hiện rõ quan điểm của tỉnh đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên cho vùng khó để nhanh chóng thu hẹp khoảng cách chênh lệch vùng miền của tỉnh.

Việc triển khai các chính sách sát thực tế, được chuẩn bị từ sớm với cách làm bài bản, đồng bộ, sự đồng lòng vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương... và của chính bản thân người dân, Quảng Ninh sẽ thực hiện thành công mục tiêu của Nghị quyết 06-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh; trong đó có mục tiêu: Tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình 3%/năm; không còn nhà ở tạm, nhà dột nát; cơ bản giải quyết dứt điểm nhu cầu cấp thiết về nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào DTTS nghèo, khó khăn; đến hết năm 2022 không còn thôn, bản đặc biệt khó khăn theo tiêu chí mới.

Thu Nguyệt