Xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà - xã đạt chuẩn NTM đầu tiên của tỉnh Kon Tum. Ảnh: Dương Nương/kontum.gov.vn

Sự cần thiết xây dựng mô hình

Thôn Bình Minh xã Hà Mòn, huyện Đắk Hà cách trung tâm xã khoảng 3,5 km. Thôn có 130 hộ, 512 khẩu; có 2 hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Nhân dân trong thôn đến từ nhiều vùng, miền đến cư trú và làm ăn. Tổng diện tích đất sản xuất là 385,1 ha, sản xuất chủ yếu là cây cà phê, cao su, bời lời, lúa nước... Với tinh thần đoàn kết, sự nỗ lực phấn đấu của cán bộ và nhân dân trong thôn, trong những năm qua, kinh tế của thôn đã có những bước phát triển tích cực, rõ nét, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên; an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; hệ thống chính trị được củng cố, kiện toàn, hoạt động có hiệu quả; khối đại đoàn kết dân tộc được giữ vững và phát huy. Cán bộ, đảng viên và nhân dân nhiệt huyết, đồng lòng xây dựng thôn Bình Minh ngày càng phát triển. Thôn có 66 hộ giàu (chiếm 50,7%); 42 hộ khá (chiếm 32%); 18 hộ trung bình (chiếm 13%); 1 hộ nghèo, 2 hộ cận nghèo (theo tiêu chí đa chiều).

Là thôn cuối của xã Hà Mòn, tình hình an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn thôn có nhiều phức tạp (thường xảy ra tình trạng mất trộm vặt như: gà, chó, xe máy khi người dân đi làm rẫy, bời lời, cà phê...). Để ổn định và đảm bảo tình hình an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn xã Hà Mòn nói chung và thôn Bình Minh nói riêng, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam xã đã khảo sát, tham mưu cho Đảng ủy chọn và triển khai thực hiện mô hình “Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư” tại địa bàn thôn.

Để triển khai tốt việc xây dựng mô hình này, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng Ban Công tác Mặt trận thôn Bình Minh phối hợp với tổ an ninh của thôn họp và thống nhất các nội dung hoạt động của mô hình, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong Ban Công tác Mặt trận thôn; phối hợp với Ban Nhân dân thôn thực hiện mô hình tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao trong nhân dân.

Thời gian qua, việc triển khai thực hiện mô hình "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư” trên địa bàn thôn đã được phối hợp lồng ghép tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia nắm bắt và cung cấp các nguồn tin, đồng thời phân loại, tính chất, mức độ ghi chép đầy đủ.

Từ khi xây dựng mô hình, tình hình an ninh tội phạm đã giảm rõ rệt, cụ thể: năm 2013 là 43 vụ; năm 2014 là 37 vụ; năm 2015 là 35 vụ; năm 2016 là 32 vụ. Các vụ chủ yếu là gây mất trật tự, mâu thuẫn gia đình, đất đai, địa giới và an toàn giao thông đã được Tổ an ninh và Ban Công tác Mặt trận thôn hòa giải tại thôn. Cuốn sổ an ninh ghi lại rõ những vụ việc cụ thể làm cơ sở cho giải quyết công tác hòa giải về sau, để từ đó tạo điều kiện cho hộ gia đình vi phạm sửa chữa, phấn đấu không vi phạm, đồng thời giúp cho mọi nhà, mọi người sống và làm việc có trách nhiệm, gắn bó hơn trong cuộc sống.

Ngoài những việc trên, Ban Công tác Mặt trận các thôn còn làm tốt công tác tham mưu, phối hợp đề ra những giải pháp để giải quyết những vụ việc xích mích, mâu thuẫn trong gia đình, trong thôn theo nội dung hương ước, quy ước của khu dân cư phù hợp, đạt hiệu quả, tạo ra sự đoàn kết trong nội bộ nhân dân, qua đó giáo dục, răn đe các đối tượng có hành vi, vi phạm hương ước hoặc vi phạm pháp luật chưa được phát hiện xử lý trên địa bàn. Ông Nguyễn Văn Bình, Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn Bình Minh cho biết: Nhờ ghi chép tỉ mỉ ngày, giờ, địa điểm, những người liên quan, sự việc, nên khi cần thực hiện các biện pháp giáo dục với người vi phạm, tính thuyết phục rất cao. Nhờ vậy, tình hình vi phạm pháp luật, quy ước của thôn Bình Minh giảm hẳn.

Việc thực hiện mô hình "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư” không những có giá trị rất lớn trong việc nắm bắt, cập nhật các nguồn tin, các vụ việc xảy ra tại địa bàn cụ thể, chính xác, đầy đủ để phối hợp giải quyết đúng người, đúng đối tượng, đúng vụ việc, từng bước ngăn ngừa các hành vi vi phạm hương ước, vi phạm pháp luật của người dân như: cờ bạc, trộm cắp, tệ nạn xã hội, mâu thuẫn trong gia đình, xích mích, bất đồng trong khu dân cư, tình làng nghĩa xóm được thắt chặt hơn, các vụ vi phạm được giảm hơn, công tác quản lý của thôn được bảo đảm hơn, đồng thời việc thực hiện cuốn sổ là cơ sở để thực hiện các tiêu chí bình xét các danh hiệu thi đua và bình xét gia đình văn hóa hàng năm của khu dân cư. Nhờ đó người dân trên địa bàn làm việc tốt hơn, có trách nhiệm với nhau, gắn bó với nhau hơn trong tình làng nghĩa xóm. Các vụ việc vi phạm đã giảm hơn so với trước, góp phần xây dựng "gia đình văn hóa", "khu dân cư văn hóa", thôn làng no đủ - vững mạnh - an toàn.

Một số bài học kinh nghiệm rút ra từ việc triển khai thực hiện mô hình

Nhìn chungviệc triển khai thực hiện mô hình "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư” trên địa bàn thôn Bình Minh trong thời gian qua đã được sự hưởng ứng nhiệt tình của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể từ xã đến các thôn, làng và của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn khu dân cư. Việc triển khai thực hiện mô hình đã tạo ra những chuyển biến tích cực về nhận thức, hành động của nhân dân trong việc chấp hành các chủ trương, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trách nhiệm xây dựng cộng đồng dân cư đối với mỗi người dân. Trong quá trình triển khai thực hiện mô hình, Ủy ban MTTQ thôn Bình Minh đã rút ra một số bài học kinh nghiệm:

- Cần có sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể từ xã đến các khu dân cư trong việc triển khai thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với thực hiện mô hình "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư”;

- Phát huy vai trò, trách nhiệm của các thành viên Ban Công tác Mặt trận; mỗi thành viên cần nhiệt tình, tâm huyết, gương mẫu tích cực trong công việc, nói đi đôi với làm, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể tạo sự đoàn kết trong cộng đồng khu dân cư;

- Từng gia đình, cá nhân gương mẫu, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tự giác, thực hiện tốt nghĩa vụ của người công dân với cộng đồng, xã hội trong việc chấp hành hương ước, quy ước, quy định của pháp luật;

- Trong sinh hoạt, phải lồng ghép biểu dương những tấm gương tốt, những việc làm hay trong thực hiện Cuộc vận động: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với phong trào thực hiện mô hình "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư”;

- Cần có sự hỗ trợ kinh phí để có điều kiện cho mô hình hoạt động.

Một số giải pháp thực hiện trong thời gian tới để mô hình hoạt động có hiệu quả.

 Một là: Tăng cường công tác phối hợp chặt chẽ giữa Ban Công tác Mặt trận với Ban Nhân dân thôn và đoàn thể, tổ nhóm, đặc biệt sự vào cuộc của cả cộng đồng dân cư tham gia thực hiện góp phần xây dựng thôn, xóm an toàn, trong sạch vững mạnh toàn diện, góp phần giữ vững xã đạt chuẩn nông thôn mới, phấn đấu xây dựng xã đạt danh hiệu Anh hùng Lao động.

Hai là: Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa, nội dung của mô hình gắn với việc triển khai thực hiện tốt Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Ba là: Duy trì nghiêm túc chế độ họp giao ban để báo cáo, trao đổi thông tin trong quá trình triển khai thực hiện. Định kỳ qúy, năm tham mưu cho cấp ủy tổ chức sơ, tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình triển khai thực hiện

Có thể nhận thấy rằng, việc thực hiện "Sổ theo dõi tình hình an ninh, trật tự xã hội ở khu dân cư” tại thôn Bình Minh trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thôn được giữ vững. Việc thực hiện hiệu quả mô hình đã góp phần hoàn thiện những chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã Hà Mòn, huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum.

Phương Hà