Cùng tham dự Hội nghị có bà Tòng Thị Phóng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội; bà Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương; ông Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; các Phó Chủ tịch Quốc hội; Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cùng các vị trong Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam.
Nhìn lại 15 năm thực hiện Quy chế phối hợp công tác
Theo Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hầu A Lềnh, quy chế phối hợp công tác giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được ban hành ngày 28/3/2003 đến nay đã được 15 năm.
Sau 15 năm thực hiện Quy chế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã có nhiều hoạt động phối hợp, triển khai các nội dung gắn với việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mỗi cơ quan, đạt được nhiều kết quả rất thiết thực, góp phần thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ được giao.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội, cơ quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội chủ động phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam trong việc thực hiện Quy chế phối hợp. Công tác phối hợp trong hoạt động lập pháp, giám sát, dân nguyện và nhiều lĩnh vực khác ngày càng chặt chẽ, hiệu quả. Việc phối hợp tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân tại mỗi kỳ họp Quốc hội có nhiều đổi mới theo hướng thiết thực, đề cao trách nhiệm của mỗi bên, góp phần phản ánh đầy đủ, toàn diện tâm tư, nguyện vọng của nhân dân đến với Quốc hội, được đông đảo nhân dân đồng tình, tin tưởng. Trên cơ sở kết quả tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri tại mỗi đầu kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn nhóm vấn đề đưa ra chất vấn các thành viên Chính phủ tại các kỳ họp Quốc hội. Công tác phối hợp được thường xuyên rút kinh nghiệm hằng năm, lựa chọn nội dung phối hợp thiết thực, hiệu quả.
Thảo luận tại Hội nghị, các đại biểu tham dự đánh giá cao kết quả phối hợp giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong 15 qua và khẳng định đây là sự phối hợp mang lại tính hiệu quả, sâu sắc, quyền và lợi ích của nhân dân được đảm bảo.
Theo ông Phùng Quốc Hiển, Phó Chủ tịch Quốc hội, trong 15 năm qua, công tác phối hợp đạt được mục tiêu, quy chế làm việc đã đề ra, bên cạnh mặt tích cực, có việc, có nơi, có lúc còn hình thức, chưa sâu, chưa rõ nét, cần khắc phục, nhất là trong công tác xây dựng pháp luật, hoạt động tiếp xúc cử tri.
Ông Hiển đề nghị trong thời gian tới, hoạt động phối hợp giữa hai bên cần hướng tới việc đổi mới, nâng cao chất lượng của hoạt động tiếp xúc cử tri, giảm những cuộc tiếp xúc mang tính hình thức, tăng cường những cuộc tiếp xúc theo chuyên đề.
Ông Vũ Trọng Kim - Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cũng cho rằng, trong thời gian tới, hoạt động phối hợp giữa hai bên cần hướng tới việc phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, thông qua việc giám sát những vấn đề cụ thể, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân để thu phục nhân tâm.
Theo ông Vũ Trọng Kim, trong hoạt động tiếp xúc cử tri cần tăng cường việc giám sát của MTTQ các địa phương với các đoàn ĐBQH, tăng cường việc tiếp xúc theo chuyên đề, theo lứa tuổi, chuyên ngành. Thông qua việc chủ động tổ chức tiếp xúc để giải đáp những vấn đề cụ thể, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân không chỉ ở vật chất mà cả tư tưởng.
Đánh giá cao sự phối hợp giữa hai bên, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai bày tỏ, quy chế phối hợp được ký kết cần có những điểm tiến bộ, có trách nhiệm cụ thể để phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của nhân dân.
Để cụ thể hóa vấn đề này, bà Trương Thị Mai đề nghị, trong thời gian tới, hai bên cần phối hợp trong việc tập hợp và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trong xây dựng pháp luật, hoạt động giám sát, phản biện, xã hội… để chính sách, pháp luật được ban hành sẽ tạo được sự đồng thuận của nhân dân trong phát triển đất nước.
Thực hiện dân chủ, phát huy mọi khả năng sáng tạo
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn khẳng định, nhìn lại quá trình 15 năm qua, hai cơ quan đã có những thành tựu quan trọng trong phối hợp các nội dung trong Quy chế. Đặc biệt, trong 5 năm gần đây, những việc hai bên phối hợp đã đi vào chiều sâu, chất lượng được nâng cao như phối hợp xây dựng Hiến pháp 2013, Luật MTTQ Việt Nam 2015, Nghị quyết liên tịch 403 quy định chi tiết về các hình thức giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, Nghị quyết liên tịch liên quan đến công tác bầu cử, công tác tiếp xúc cử tri của ĐBQH.
Bên cạnh đó, công tác tham gia góp ý, phản biện xã hội, công tác giám sát được hai bên tăng cường phối hợp, gắn kết trách nhiệm, từng bước tạo được hiệu quả và hiệu ứng chuyển động trong xã hội. Hai bên cũng phối hợp chặt chẽ, hiệu quả trong công tác bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND; phối hợp đưa công tác tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân đi vào nền nếp…
Để tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện quy chế phối hợp công tác, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề nghị hai bên cần khắc phục những tồn tại hạn chế, thực hiện các nội dung của chương trình phối hợp đã thống nhất ban hành; thường xuyên trao đổi thông tin, tổ chức giao ban, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm.
Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng cho rằng, hai bên cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để đẩy mạnh các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, qua đó góp phần củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm động lực tiếp tục công cuộc đổi mới và xây dựng đất nước. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả hơn nữa trong việc xây dựng luật, pháp lệnh; tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ trong việc xây dựng Nghị quyết liên tịch về việc tiếp xúc cử tri của ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp bảo đảm chất lượng; phối hợp tham gia một số hoạt động giám sát theo Chương trình giám sát năm 2018 của Quốc hội và UBTV Quốc hội, trong đó có nội dung Quốc hội giám sát việc thực hiện các nghị quyết chất vấn của Quốc hội đối với các thành viên Chính phủ.
“Đây là nội dung quan trọng, có tác động đến việc lấy phiếu và bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.
Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định, sau 15 năm thực hiện Quy chế, qua 4 khóa Quốc hội, quan hệ phối hợp công tác giữa UBTV Quốc hội và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam ngày càng tăng tính chủ động, hiệu quả, có chiều sâu, góp phần thúc đẩy hoạt động của hai cơ quan nói riêng và hệ thống chính trị nói chung, góp phần quan trọng vào việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội theo hướng công khai, minh bạch, gần dân hơn.
“Kết quả hoạt động thực tế 15 năm qua có thể khẳng định, Quy chế phối hợp đã phát huy tính hiệu quả, thiết thực, nhất là trong giai đoạn đầu khi còn thiếu các quy định của pháp luật về phối hợp công tác giữa hai cơ quan. Nhiều nội dung của Quy chế đã được đánh giá, tổng kết thực tiễn để có căn cứ thuyết phục cho việc bổ sung vào các văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành và các nghị quyết liên tịch, tạo thuận lợi để hai cơ quan phối hợp chặt chẽ hơn.”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.
Trước những yêu cầu phải tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động, Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai cơ quan cần phối hợp thường xuyên, chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Trong đó tập trung vào việc tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, phát huy mọi khả năng sáng tạo và thu hút nguồn lực của nhân dân để phát triển đất nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng cho rằng, cần đổi mới, nâng cao chất lượng tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri; tích cực, chủ động tham gia ý kiến và phản biện xã hội đối với các dự án luật quan trọng; tăng cường xây dựng, triển khai chương trình hoạt động giám sát, chú trọng giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri và khiếu nại, tố cáo của công dân; chỉ đạo, hướng dẫn việc chuẩn bị, tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, bảo đảm khách quan, dân chủ, thận trọng, đúng quy định của pháp luật.
Khẳng định, năm 2018 là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi kế hoạch cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV và nhiệm kỳ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VIII, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị hai cơ quan chú trọng phối hợp hiệu quả hơn nữa trên tất cả các lĩnh vực, trong đó lưu ý phối hợp xây dựng một số dự án luật liên quan đến quyền con người, quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân, tổ chức bộ máy nhà nước; tích cực phối hợp trong công tác chuẩn bị để Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2018) theo quy định của pháp luật.
Với những kết quả đạt được trong thời gian qua, nhất là với việc sửa đổi Quy chế phối hợp công tác giữa hai cơ quan, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tin tưởng rằng, sự phối hợp công tác giữa UBTV Quốc hội và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ có bước phát triển mới trong thời gian tới, góp phần thiết thực để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của mỗi cơ quan cũng như nhiệm vụ chung mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn đã ký Quy chế phối hợp công tác (sửa đổi) giữa UBTV Quốc hội và Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam. Quy chế bao gồm 14 điều, theo đó, hai bên tiếp tục tập hợp, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng pháp luật; phối hợp triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân; phối hợp trong việc ban hành và tổ chức thực hiện các quy định về việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội; tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân; triển khai các chương trình giám sát, phản biện xã hội; lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn và đề nghị bãi nhiệm đại biểu Quốc hội; …
Hương Diệp - Ảnh Quang Vinh